Harribitxiak
Luis Mari Flórez Arabaolaza
San Telmo museoaren argazki funtsean arakatuz harribitxi interesgarri batzuekin topatu gara. Argazkien egileak ezezagunak dira eta denak baserrien argazkiak dira: Ernabido, Moneda, Casares, Arantzuriene eta Intxaurrondo-aundi, lehenengo biak 1935. urtean eginak eta beste hirurenak 1953an.
Ernabido / Arnaobidao
Horien artean, Ernabido/Arnaobidao oinetxearen fatxada nagusiaren irudia nabarmenduko genuke, orain arte aurkitu dugun bakarra. Lehendik ezagutzen genuen ate nagusiaren xehetasun baten argazkia, Euskonews buletinean argitaratuta, baina ez ikuspegi oso bat, argazki honetan bezala. Ernabido Bidebietan zegoen, Mirakruz Gainatik Herreraruntz jaitsita San Pedrorako bidegurutzean. Baserria 1938. urtean bota zuten, Contadores fabrika eraikitzeko, eta izen bereko baserri berri bat eraiki zen handik gertu, Mendiolaren magalean. Hura ere bota zuten 12 apostoluak eraikitzeko (1964).
Moneda
Ernabido ez bezala, gainontzeko lau baserrien eraikinak gaur egun zutik diraute eta argazki zahar hauek haiei buruzko informazio grafikoa aberastera datoz, batez ere Moneda eta Casares baserrien kasuetan: Moneda baserriaren argazkian, Ulia mendia atzealdean duela, bailararen ikuspegi zabala ikus daiteke, eta Casaresenean, baserria inguratzen zuen horma eta sarrera nagusia ikus daitezke, lehen aldiz argazki batean.
Casares
Aranzuriene
Intxaurrondo-aundi
Intxaurrondo-aundi