Ama Rosa Maria, Herrerako Mejicanen Ikastetxekoa
Pakita Etxebeste Etxaniz 1926ko irailean jaio zen, La Herrerako portu eremuko Cuarta Vía etxean. Bere familia honako hauek osatzen zuten: aita, Jose Mari Etxebeste, Mendiolako Larrabide baserrikoa, Pasaiako Portuko zuzendariaren auto gidaria; ama, Kontxa Etxaniz, Zumaiakoa, eta anaiak, Julio, Mari Tere eta Fortuni.
Pabiloi berriak eraikitzeko portuko etxea botatzearen ondorioz, Eskalantegi kalera aldatu zen familia. Gerra garaian, denboraldi batez baserrira itzuli ziren, berriro Eskalantegira, eta gero, behin betiko, Herrerara, Peruene-berri etxera.
Bestalde, 1927an hiru moja mexikar ezarri ziren Pasai San Pedron eta Etxebeste-Etxaniz sendiarekin harreman estua eta elkarri laguntzekoa izan zuten. Han, baserrian amaren ardurapean heziketa bat ikasteko lehen pausoak eman zituzten haurrek, eskola nazionalera joan gabe, Kontxak hala erabakita, seme-alabak edozein tratu txar edo utzikeriatatik zaindu nahi zituelako. Geroago, 1938an, mojak Herreran ezarri ziren eta haiekin harreman hori mantendu zen.
18 urterekin, eta jada familia osatuta, Pakitak gurasoekin hitz egin zuen moja joan nahi zuela esateko. Hauek, pixka bat gehiago itxaroteko eskatu zioten, eta, azkenik, 1945eko abenduaren 28an, 19 urte zituela, Mesedetako Ordenaren San Jose Komentu Eukaristikoan moja sartu zen, ama Rosa Maria izenarekin, eta horrela ezagutuko zuten denek une horretatik aurrera.
San Jose Ikastetxe Eukaristikoa, “Mejicanen Ikastetxea” deiturikoa, 8 urtera arteko haurren eta 12 urtera arteko neskatoen babesaz eta hezkuntzaz arduratu zen. Hortik aurrera, La Salle eta Asuncion eta inguruko nesken beste ikastetxe batzuetara pasatzen ziren.
Zaila da definitzea zer izan den ama Rosa Maria, batez ere gerraosteko lehen hamarkadetan. Trintxerpeko, Gomistegi-Bidebietako eta Herrerako zenbat familiak bidali dituzte beren txikiak Mejicanetara, han, lau arauak ikasteaz gain, seguru zeudelako euren amak (garai hartan hori egiten zuten aita gutxi zeuden) haien bila joaten ziren arte.
Hainbeste urte, hainbeste irakaskuntza-modu eta hainbeste aldaketa igaro dira, eta zaila da ama Rosa Maria bezalako pertsonen lanari balioa ematea, haien soiltasunarekin, inguruneaz duten ezagutzarekin, familiekin, haurrekin duten tratu alai eta gozoarekin.
Ricardo Arrietak, bere ikasleetako batek, gogoratzen du 4 eta 7 urte bitartean Maria Jesus eta Rosa Mariarekin egon zela, eta pazientzia eta goxotasun handiz, aritmetika, gramatika, irakurketa, diktatuak eta abarrekoak irakasten zizkiotela, orain ia pentsaezina dirudien zerbait, eta aitortzen du, urteak igaro arren, oraindik ere “garai hartan ikasi nituen eta oraindik balio didaten gauza batzuk” gogoratzen dituela irribarre batekin. Diziplina, ondoren, Abigail amarekin iritsi zen, izena esaten zaila zenez, haurrek “ama Bigain” deitzen zutena, izaera indartsuagoarekin eta hainbeste kontenplaziorik gabe, zatikiei heldu zien, “batere gaizki egon ez zena Herrerako La Salle Ikastetxeko etapa berrira prestatzeko.”
Horrelako kontakizunak ehunka daude, hala nola Agustin Zubillagarena eta bere bi anai-arrebena, aurten hil arte ama Rosa Mariarekin harremana izan duena, bisita sarri eta elkarrizketa alaiekin, pasadizo dibertigarriekin, bere lehen irakasle eta lagun handiari maitasun berezia erakutsiz beti.
Gaur, irailak 8, 94 urte bete ditu ama Rosa Mariak, eta komentuan bizitzen jarraitzen du, ahizpek ederki zainduta eta familiaren etengabeko presentziarekin, garai hartako haur askoren eta beraien familien interesa eta errespetua jasoz.
Inguruko bizilagunentzat, Rosa Maria definitu ezin den horietakoa da, beti motz geratzen garelako, eta gure esker ona merezi du ausarta, zintzoa eta jatorra izateagatik, eta garai hartan hain ahulak ziren eta gaur egun hain maitasunez gogoratzen duten haur askori poza eta balioak ematen jakiteagatik.
Datorren 2020ko abenduaren 28an, ama Rosa Maria, Pakita Etxebeste Etxanizek, 75 urte beteko ditu Mesedeetako Ordenaren moja gisa, gure artean “Mejicanen Ikastetxea” izenaz ezaguna direnak eta dagoeneko ibilbide luzea egin dutenak: Pasai San Pedrora 1927ko urriaren 3an iritsi ziren eta 1938an Herrerara joan ziren, eta bide bati ekin zioten ikastetxe gisa, gero haurtzaindegi gisa, eta, orain, urteak dira, gizarte-beharren zerbitzura, hori guztia egoera aldakorretara egokituz, baina gizarte-misio bikain eta diskretua ahaztu gabe.
Horregatik guztiagatik, ama Rosa Maria, Pakita, eskerrik asko, bihotz-bihotzez eta zorionak!!!!!!
2020, Irailak 11
Zorionak Madre Rosa Maria, que pases un buen dia con todos lo tuyos muxu bat
2020, Irailak 12
Eskerrik asko Begoña. Izeba Pakirekin nago eta oso posik dago. Agur bero bat.
2020, Irailak 16
Felicidades Madre Rosa María, eres la mejor. Para mí siempre serás Paquita. Te quiero mucho, así como a toda tu familia. Un abrazo.
2021, Ekainak 15
Zorionak, Madre Rosa María. Nací el 28 de marzo de 1.962-tengo 59 años- soy el hijo mayor de Carmen Rosa Migliaccio, que fue profesora allí hace tantos años ya.
Me diste clase creo recordar que cuando yo tenía 5 o 6 añitos, recuerdo cuando hablábamos en clase, siempre nos reñías y decías, con ese acento euskaldun que tenías: Pero…¿Quién está hablando?. Te recuerdo con mucho cariño y me alegro de que hayas llegado tan lejos en tu ciclo vital, que espero dure con salud.
Un fuerte beso.
Javier Mendizabal Migliaccio.
2023, Ekainak 22
Hola tengo pocos recuerdos pero al ser pequeño son todos buenos