«aiuntados en el campo
de Estibaus segun que lo havemos de uso de costumbre de nos juntar...» (Altza, 1390)

Aurtengo poltsikoko egutegian “Aupa Martutene” pankarta daraman argazkia daukagu, Luistarrak elkarteak 1962. urtean antolatutako futbol txapelketako finalaren inguruko festa giroa jasotzen duena. Etxarrienen egutegiak aurkeztu genituenean, argazkiak utzi zituztenek saioan parte hartu zuten argazkiak pasadizoz eta auzoko bizitzaren xehetasunez jantziz. Horien artean Josetxo Yabenek utzitako “Aupa Martutene” argazkia dago. Josetxok kontatu ziguna bost minutuko bideo honetan ikus daiteke. Saio osoa ikusteko esteka honetan klik egin.   (gehiago…)  »  

Remedios Peris/Félix Iranzo (1966)

Manolo Iranzo Peris - AHM

Altzako kale-izendegian ia ezin da aurkitu beren dedikazio profesionalagatik edo proiekzio publikoagatik adierazi diren altzatarren izenik. Kasu gutxi horietako bat Felix Iranzorena da, 1998tik Santa Barbara auzoko pasealeku bati izena ematen diona. Gure artean, Félix Iranzo ezaguna da bere argazki ugariengatik. Argazki horietan, Altzako 60ko eta 70eko hamarkadetako jendea, giroa eta eraikinak erreproduzitzen ditu. Gaur egun bere lana Altzako Tokiko Bilduman ikus daitezke.

Baina, batez ere, Altzan eta Euskal Herrian erretiratuen eta pentsiodunen elkarteetan egindako lanagatik nabarmendu zen, eta horregatik eman zioten izena pasealekuari. Duela lau urte, Estibausen artikulu bat argitaratu genuen, erretirodun izateari buruz hitz egiteko. Bertan, aipamen bibliografiko labur bat egiten genuen. Orain bere biografia pertsonala eta familiarra osatu nahi dugu, eta horretarako bere seme Manoloren laguntza izan dugu.   (gehiago…)  »  

Centauro errugbi taldearen jokalariak (1968)

Antxon Alfaro

“Lekukoak” proiektuaren helburuetako bat joan den XX. mendean zehar altzatarren komunitatean gertatu ziren prozesu sozialak berreskuratzea, gordetzea eta zabaltzea da. 2021 urtean, Los Boscos auzunearen jatorrian, sorreran, eraikuntzan eta garapenean jarri genuen arreta. Pasa den 2022an, 60 eta 70eko hamarkadetako gazte mugimenduaren historia landu dugu, Santa Barbara eta Roteta auzoen inguruan.   (gehiago…)  »  

Altzanet webgunea berriro martxan jartzearekin batera Lekukoak proiektuaren barruan egindako grabazioen edukiak modu egituratu batean eskaintzen hasi gara. Edukien edizio eta kodifikazio prozesu baten ondoren, une honetan honako hauei egindako elkarrizketak kontsulta daitezke: Alfonso Cañamero, Antonio Dávila, Dionisio Etxauri, Juan Sánchez, Lucia Saiz, Luis de la Torre, Nieves Irisarri, Pakita Anabitarte, Pako Muñoa eta Pepita Sarriegi.   (gehiago…)  »  

Luis Irisarri Piquer

Nieves Irisarrik sukaldeko goxotasunean hartu gintuen, bere ahizpa Angelita eta Lurdes alabarekin batera, Luis Irisarri, 36ean fusilatu zuten aitaz hitz egiteko. Neskatxoak bi urte eta bi hilabete zituen hura gertatu zenean, eta, orain, laurogeita bi urte geroago, bere seme-alabekin batera, Gema, Manoli, Xabier eta Lurdes, haren oroitzapena eta gorpuzkinak berreskuratu nahian jarraitzen du.

Luis Manuel Irisarri Piquer Donostian jaio zen 1908ko ekainaren 21ean eta 1936ko azaroaren 10ean fusilatu zuten. Salvadorren eta Ramonaren semea, familia Lodosako herri nafarrekoa zen jatorriz. Familia Donostiara bizitzera etorri zen eta, geroago, gurasoak banandu egin ziren. Luis Manuelek aitaren alde egin zuen, eta gainerako anai-arrebek, Valentinak, Miguelek eta Manuelek nahiago izan zuten amarekin geratu.   (gehiago…)  »  

Antxon Alfaro

“Lekukoak” proiektuak Altzako memoria historikoa berreskuratu, gorde eta ezagutarazteko helburua dauka. Horretarako, Altzak XX. mendean bizi dituen prozesu sozialen lekukoen testigantzak biltzen ari gara, ikus-entzunezko euskarritan. Oraingoz, 23 elkarrizketa grabatuta dauzkagu eta Ion Urrestarazuren laguntzaz transkribatzen ari gara. Gaztelaniaz egindako 13 elkarrizketen transkripzioa bukatu dugu eta laster euskaraz egindako hamarrak izango ditugu. Gure webgunearen birmoldaketa egin ondoren elkarrizketen edukiak bertan (www.altza.net) eskainiko ditugu.

Elkarrizketetan jasotako informazioaz, aurreko mendean Altzan emandako migrazio-prozesuei buruzko dokumentala prestatzen ari gara. 2017 urtean zehar ere, 60 eta 70 hamarkadetan Santa Barbara eta Erroteta auzoetako gazteen jardueraz lekuko batzuen testigantzak jaso ditugu. Testigantza hauek ordenatu ondoren “Estibaus” buletinean eskainiko ditugu.   (gehiago…)  »  

Nahiz eta urruti dauden urteak izan, jende askoren gogoan ez dira gauzak ahaztu. Gure herriko historia osatzeko beharrezkoa da memoria berreskuratzea eta urte askotan ixilduak egon diren ahotsak entzutea.

Altzako Historia Mintegiak urteak daramatza lan horretan, eta jarraitzen du testigantzak bilatzen eta biltzen.   (gehiago…)  »  

Izen honen atzetik Altzako Historia Mintegian martxan jarri nahi dugun asmo handiko proiektua aurkitzen da.

Proiektua atal desberdinak ditu, baina helburu nagusi bat: aurreko mendean Altzan eman ziren aldaketak, bizipenak, pasadizoak, pozak eta sufrimenduak, borrokak. jasotzea eta zabaltzea.

Asmoa da gure historiaren zati hau lehenengo pertsonan kontatuta izan dadila. Bideo grabaketen bidez garai hartako protagonistek beraiek ikusi, entzun, bizi, sentitu zutena. jasoko dugu. Ondoren pertsona hauen testigantzarekin DVDak prestatuko ditugu gaurko belaunaldiek memoria historikoa gal ez dezaten.   (gehiago…)  »  

Altzaren historian errotua egon da bertsolaritzaren inguruko zaletasuna. Halere, hutsune nabarmena gertatu zaigu gai honen inguruan, hau da, bertsolarien eta bertsozaleen lekukotasuna ez geratzea, edo gutxienez ez guk nahi genukeen adina. Denbora, bizitzarekin batera, aurrera doa geldiunerik gabe. Beraz, berandu baino lehen, zaletasun horren testigantza jaso nahi izan dugu. Horretarako, Felixiano Udakiola-rengana jo dugu, Altzako Lardi-txiki baserrikoa.   (gehiago…)  »