Plan Orokorra berrikusteko asmoaren aurrean
ALTZA XXI Herri Ekimena, Elkartasuna Altzako Auzo Elkartea, Herripe Herrerako Auzo Elkartea, INTXAURDI, INTXAURRONDO BERRI Emakumeen Elkartea, IZBE Intxaurrondoko Auzo Elkartea, LODABE (Lorete, Darieta, Berra) Auzo Elkartea, Oleta Auzo Elkartea, Osteguna Larratxoko Auzo Elkartea, Plazandreok, Showtime Elkartea
DONOSTIAKO PLAN OROKORRA: herritarren partaidetza informatua, plurala, kolektiboa, ez baldintzatua, denboran eskuzabala eta elkarteen aldez aurreko lanak errespetatuko dituena aldarrikatzen dugu.
Donostiako Udalak duela hilabete batzuk iragarri zuen 2010eko Plan Orokorra berrikusteko asmoa duela. Martxoan talde idazlearen aurkezpena egin zen eta asmo handiko proiektu moderno bati buruz hitz egin zen. Horrelako hirigintza plan guztiek bezala, formulazio erabakiarekin batera, Herritarren Partaidetzako Programa aurkeztu zen, legeak hala agintzen duelako.
Plan Orokorren erredakzioan herritarren parte-hartzea indartu egin da hirigintza-legeetan, herritar guztien eskubide-kategoriara iritsi arte, bai bakarka, bai taldeka, elkarte, interes-talde eta, oro har, era guztietako ekimenetarako. Hala ere, Donostiako Plan Orokorreko Herritarren Partaidetzarako Programa ezagutu orduko, hiriaren eta haren auzo/herrietako hirigintza interesa duten hainbat elkartek eta pertsonak parte hartzeko programa zekena, elitista eta aurre-gidatu gisa kalifikatu dute.
Izan ere, diagnosi-fasean (xehetasunen berri eman den fase bakarrean), udalak herritarren parte hartzeko eskubideak honako modu mugatuan burututzat eman nahi ditu: aurkezpena (berez ez da parte hartzea), aldez aurreko kontsulten izapidea (araudi orotarako administrazio-prozedurari buruzko legearen aurreikuspenari erantzuten dio, eta tresnaren egokitasunari buruzko iritzia bakarrik eman daiteke), 2 bilera, bata auzoetako elkarte guztientzat (4 ordu guztira: 2 Intxaurrondo-Altza-Bidebieta, 2 gainerako auzoentzat), eta beste bat alorretakoa 2 ordukoa. Eta on line bakarrik bete daitekeen inkesta bat, arrakala digitalik ez balego bezala, gutxienez erdi mailako ezagutza informatikoa eskatzen duena eta hilabete bateko iraupena izan duena.
Haserrea da interesatuen sentimendua ondoen islatzen duen hitza; izan ere, ezin da gutxiago sentitu elkarteak lau ordutan isiltzeak dakarren isekaren aurrean, Donostia eta haren auzo eta herriak hamar eta hamabost urte artean arautuko dituen planaren prozesu baten aurrean.
Plana idatzi duen taldearen hitzetan, diagnostikoa da hiriaren egoera aztertzen duen dokumentua, “zein sintoma dituen gaixoak” aztertzen duena. Eta herritarrek, hain zuzen, azterketa horretan parte hartzeko eskubidea dute. Gainera, auzoetako auzo-elkarteek, Ekialdeko Barrutiko Batzordeak eta abarrek azken hamarkadan egin duten hobetzeko lan guztia kontuan hartzeko eskubidea aldarrikatzen dute, Parte Hartzeko Programa honetan ez dagoena eta abiapuntua izan behar zuenak.
Azken finean, Herritarren Partaidetzarako Programak duela 25 urteko plan orokorrera garamatza, planak politikarien bulegoetan idazten zirenean, herritarren iritzia entzun gabe, azken hauek direnean plangintza-akatsen eta konpondu gabeko arazoen ondorioak jasaten dituztenak.
Altzako elkarteetatik, honako parte-hartze prozesu hau aldarrikatzen dugu:
- Aurretiazko prestakuntza-fase batean oinarritzea, parte-hartzea informazioan oinarritu dadin;
- Diagnostikotik hastea, errealitatearen eraikuntza kolektibo gisa;
- Herritar guztiei ahotsa ematea, ordenagailua erabiltzen jakin ez arren;
- Hausnarketa bateratua eta kolektiboa izatea, ez indibidualista;
- Planteamendu zabal eta ireki batetik abiatzea, aurre baldintzark gabe;
- Antolatzeko eta parte hartzeko gune jakin antolatuetan;
Ezinbestekoa da komunitate-arazoak behar bezala identifikatzea, komunitatearen ikuspegitik;
Bideratzen ez bada, berriz ere pentsatu beharko dugu Plan Orokor hau eskorga bat dela, gobernu taldearen gustuko proiektuak biltzen dituena, higiezinen interesei erantzuteko bulego batean egindako plana. Zuzenketa bat espero eta nahi dugu.