San Martzial elizako harrizko lehen eraikuntzaren albisteak
Iñigo Landa, Juan Carlos Echeveste
San Martzial eliza duela sei mende sortu bazen ere, gaur egungo elizaren eraikinak ehun urte pasatxo baino ez ditu eta historian zehar izan diren lauzpabost eraikinetako azkena da. Felix Elejaldek 1990ean, seigarren mendeurrena zela eta, San Martziali buruz argitaratu zuen monografian jasotzen duenez, San Martzial eliza zaharra egurrez eraiki zen -”unum oratorium lignis“- 1390 eta 1396 artean[1], eta XVII. mendean obrak Fabrikako Kontu Liburuan erregistratzen hasi arte, eraikinen eraikuntza-ezaugarriei buruz iritsi zaizkigun informazioak oso eskasak izan dira.
Orain arte Elejaldek berak aipatutako aztarnetatik abiatuta susma zitekeen XVI. mendearen erdialdean eliza harriz berreraikia izan zela, San Martzial eliza parrokia bihurtuko zen garaian, Iruñeko apezpiku Pedro Pacheco jaunak 1540an bisitatu ondoren[2].
Hondarribian 1531ko urriaren 15ean datatutako dokumentu bat irakurri ondoren, ordea, gertakariek aztarnen lekua hartzen dute, eta San Martzial harriz egindako lehen eraikuntzaren hasiera zehatzago datatzeko moduan jartzen gaitu[3].
(gehiago…) »