«aiuntados en el campo
de Estibaus segun que lo havemos de uso de costumbre de nos juntar...» (Altza, 1390)

Aurtengo jardueran bete-betean murgildurik, abenduan aurkeztu nahi genukeen Altza Hautsa Kenduz aldizkariaren hamabigarren zenbakian parte hartzera gonbidatu nahi dizuegu. Aurreko zenbakiak bezalaxe honek ere burua lehengo lepotik dauka eta, hortaz, formatuan aldaketarik egiteko asmorik ez badugu ere, berrikuntza guztiak liburuaren edukietan aurkituko ditugu; orain arteko eskarmentuak halaxe dio behintzat eta hala espero dugu. Hemendik aurrera, irailaren 1 arte dugu epea jarrita kolaborazioak biltzeko eta guri ohiko bideak erabiliz helarazteko (Casares, posta…). Hautsa Kenduz berri bakoitza taldeko erronka bat da gure komunitatearen ezagutzean sakontzeko eta, orain arte bezala, gogoz eta ilusioz beterik aurre egiten diogu.

Argazkia: Tomas Paulis

Lan bikaina egiten ari da Antxotarrrok Historia Mintegia ondarearen arloan. Luzuriaga, argitalpenak, dokumentazioa… Azkenak Topoa izan du protagonista. Izan ere, aurreko abenduaren 5ean ehun urte bete ziren Topoak lehen bidaia egin zuenetik eta urteurrena gogoratzeko hain gurea den trenari dedikatu diote 2013ko egutegia eta azaroan, Asociación de Amigos del Ferrocarril de Gipuzkoa elkartearekin batera, erakusketa bat atondu zuten, bisitaldi gidatuekin eta hitzaldi batekin osatuta. Amaieran, erakusketa kotxeretan sartu ordez Topora igo dute eta geltokiz geltoki eramaten ari dira ahal den jende gehiena ikus dezan. Aste honetan, eta datorren 14 arte, Herrerako geltokian gelditu da eta Tomasenen bisitatzeko parada izango dugu astelehenetik ostiralera arratsaldez, 16:00etik 20:00etara.

AHM

Joan den urteko ekainetik hona gure elkartearen barruan prozesu bat abiatu genuen Altzan barruti bat antolatzearen inguruan. Idatzi bat prestatu dugu eta orain hasiko dugun bigarren fase honetan idatziaren edukia gizarteratzeko eta udaletxean aurkezteko asmoa dugu. Aurkezpen honen amaieran irakur dezakezue osorik.

Elkarte kulturala da gurea, gure herriaren ibilbide historikoari lotua, baina, elkartearen estatutuetan jasota dagoen bezala, gaurko eta etorkizuneko Altzarekin ere konprometituta dago eta badauka, beraz, Altzako beste elkarteek bezalaxe, zer esanik gai honetan. Alabaina, aurrera egin nahi bada behintzat, nahitaezkoa da AHMren jarrera besteenarekin bateratzea eta, horretarako, datozen hilabeteetan gainontzeko elkarteekin bilerak antolatuko ditugu auzoetan (Altzagaina, Bidebieta, Herrera, Intxaurrondo eta Sarrueta) gure iritzia aurkezteko, beste elkarteek pentsatzen dutena jasotzeko eta barrutiaren jarraipena egingo duen batzordea osatzeko. Bilerak noiz eta non izango diren garaiz jakinaraziko zaizue.

Honen bitartez gonbidapena luzatu nahi dizuegu antolatuko diren bileretan parte hartzeko elkarrekin aritzea ezinbestekoa izango baita Altzaren antolaketa instituzionalaren aldeko lehen urrats honetan.

Pasa den abenduan gogoratuko duzuenez gero txango bat antolatu genuen Molinao bailararen alderdi naturalistikoak ezagutzeko eta hartarako orri bat ibilbidearekin eta hamabi panel azalpenekin prestatu genituen. Honez gero, bai ibilbidearen orria (”Ibilaldi naturalistikoa“) baita panelak ere (”Erakusketa“) AltzaNatura blogean dauzkazue kontsultagarri eta zuen ordenagailura jaisteko moduan. Une honetan leku eta data bat bilatzen ari gara panelekin erakusketa bat egiteko eta prest dagoenean jakinaraziko dizuegu.

Antonio Dávila

Discutían los magnates
alrededor de una mesa
entre dimes y diretes
disputándose la presa.

¡Esto ya no puede ser!
tanto derecho adquirido
tenemos que deshacer
este bienestar manido.

Pensaba la jerarquía
idear algo que aterra
¿y si se monta una guerra?
¡la bonanza acabaría!

Se levantó un importante
de entre todos los presentes
no es mala idea, no obstante
que sea una guerra “entre dientes”.   (gehiago…)  »  

Abenduko “Altzak soinu, Altzak doinu” kontzertuan ederki goxatu genuen beste behin musikarekin, Jone González, Uxoa Eusebio eta Ainhoa Franco bakarlarien, eta Orereta Abesbatzaren ahotsak kantari entzunez. Denbora beharko dugu kontzertua bere osotasunean webean eskaintzeko, baina, bitartean, bideo hau ikus dezakegu aurrerapen gisa, non Imanol Elizasu pianojolearen laguntzaz Jone González eta Uxoa Eusebio “Don Gil de Alcalá” zartzuelaren “Todas las mañanitas” habanera abesten ikus eta entzun ditzakegun.

“Todas las mañanitas”

Todas las mañanitas
vuelve la aurora
y se lleva la noche
triste y traidora.
Otra vez vuelve al alma
del sol la alegría
y es su luz la esperanza
de un nuevo día.

Canta y no llores,
corazón, no llores, ¡ay!,
que la esperanza
será la aurora
de tus amores, ¡ay!,

Canta y no llores,
corazón, no llores, ¡ay!,
volverá la aurora
y tu noche triste
se llevará.

Canta y no llores,
corazón, no llores, ¡ay!,
que la esperanza
será la aurora
de tus amores, ¡ay!

Canta y no llores,
corazón, no llores, ¡ay!,
volverá la aurora
y tu noche triste
se llevará.

Aurten ere egutegi berriak argitaratu ditugu, handia paretan zintzilikatzeko eta txikia poltsikoan eramateko. Egutegi handian fondoko irudia XIX. mendeko grabatu bat da, A. Piralak egina, karlistaden kronista, eta bertan San Martzial eliza zaharra, Barbotegi eta Txapiñene etxeak ikusten dira. Argazkiak urrian aurkeztu genuen “Sarroeta-Martutene” album altzatarra liburutik hartutakoak dira. Datorren urte berria pasa duguna baino askoz hobea izan dadila. Halabiz.

Pello Ezkerra

Datorren larunbatean, hilak 29, Aita Sierra Abesbatzak Eguberriko kontzertua eskainiko du San Martzial Elizan arratsaldeko 20:15ean.

Aita Sierra abesbatza 2004ean sortu zen. Orduz geroztik entseguak Los Boskos auzoko elizan egiten ditugu, 20:00etatik 21:00 bitartean. Gure koroa Altzatarra dela kontsideratzen dugu eta bertan altzatarrak ere badaude. Gure koruak Altzan ere kontzertuak ematen ditu; adibidez, urtero Donostiako Txistulariekin batera San Martzial Elizan eta ekaineko jaien bezperan, 29an, Salbea kantatzen dugu.
Entseguak  astelehen eta ostegunetan egiten ditugu, goian esandako ordutegiarekin. Altzatar gehiago behar ditugu koruan: horretarako ez da derrigorrezkoa solfeoa jakitea, edo ahots Eder bat edukitzea edo musikan aditua izan: Nahikoa da abesteko belarria izan eta borondatea.
Eguberrietako kontzertuak bi zati izango ditu, pieza guztiak gabon kantak. Lehenengo zatian korua a cappella abestuko du eta bigarrenean organoa eta korua elkarrekin. Atsedenean organistak, Fernando Gonzalok gabonetako hiru pieza joko ditu.
Zorionak eta Urte Berri On.

Altzako Historia Mintegiak “Cuaderno de Tere” aurkeztu zuen joan den ostiralean Tomasenen. Koadernoak Teresa Nolasco-ren oroitzapenak biltzen ditu eta, horrekin batera, Altzako ceclavinera -edo Ceclavingo altzatarra, bata zein bestea,- honen Bodegan berrogeita hamar bat urtetan zehar eskaini dituen Extremadurako plateren iruzkin labur sorta batekin osatuta dator, baita hainbat ohar eta hiztegitxo batekin ere. .

Haren oroitzapenek ia desagerturik dagoen Goi Extremadurako landa girora garamatzate. Sukaldaritzako ohar laburrak eta hiztegitxoa bestalde, -landa giroari, sukaldaritzari eta herriko hizkerari lotuak-, haren oroitzapenek islatzen duten Lurraren barne kantuaren, familiaren eta txokoaren aldeko agerpen xume bat baino ez dira.

Hauxe da, bada, AHMren asmoa, alegia, tradizioak onetik duena berreskuratzea, sustraiekiko eta Naturarekiko errespetua adieraztea. Koaderno honen eta etor daitezkeen ondokoen bitartez, jatorriari bizkarra eman gabe eta Altzan errotuz bere bizitza eraiki duten pertsonei hitza eman nahi diegu, modu horretan komunitate bat solidarioa, anitza eta aberatsa sortuz.

Lehengo urtean Altzanatura proiektua plazaratu genuen Altzako ingurune naturalari begidaratxo bat, ikerketa bat eta arreta berezi bat eskaintzeko helburuarekin. Aurten, ezagutza hau zabaldu asmoz, baliabide ezberdinak elaboratu ditugu, hauen artean foileto bat, Molinao errekaren ingurunea ezagutarazteko ibilaldi bat egitea proposatzen duena. Bertan interes bereziko zortzi puntu markatu ditugu geldiunea egin eta aitzina padura izandako gunea ezagutzeko, landagune paisaia, ondo kontserbaturiko harizti eta ibaiertzeko haltzadiak miresteko eta bertan bizi diren landare eta fauna deskubritzeko…

Igande honetan, abenduak 16, modu berezian aurkeztu nahi dugu ibilaldi hau, bisita gidatua eginez, Marko Sierraren eskutik, hemen aurkezten diren materialen egilea.  Ibilaldia Casares Kultur Etxetik hasiko dugu goizeko 9:00etan eta gurekin batera egitea animatzen denak mendiko botak eta hamaiketakoa ekarri beharko ditu. Lau orduko iraupena izango du egingo diren geldiuneak kontutan hartuta eta zailtasun gutxikoa da.

Foiletoa eta ibilbideaz gainera, panel informatiboak ere elaboratu ditugu. Altzako ingurune naturalaren interpretazioa eskainiz eta Molinaoko naturgune interesgarria sakonki aztertuz, Panelak edozein lekutan erakusgai jartzeko pentsatuak daude, eskoletan, elkarteetan… Horretarako Altzako Historia Mintegiari eskatu besterik ez dago. Epe laburrean ezagutzera emango dugu gure web orrialdearen bitartez aurkezturiko material guztia noiz jarriko dugu on-line eskuragarri.