«aiuntados en el campo
de Estibaus segun que lo havemos de uso de costumbre de nos juntar...» (Altza, 1390)

Altzako Korrika Batzordea

Badator, badator euskararen aldeko lasterketa erraldoia, martxoaren 31n Amurrion hasi eta ibilbidea apirilaren 10ean Donostian bukatuko duena. Altzan Donostiara azken kilometroak egitera abiatu baino lehen sartuko da, eta ordu erdiz, gure herrian izango dugu eskuz-esku euskararen lekukoa.

Badator eta nola ez! Gure Altzatik pasatzean merezi duen ongi-etorria eman ahal izateko, altzatar euskaltzale batzuon artean elkartu eta beroketa lanak egiten hasi gara, mimoz eta ilusioz prestatu dugu ondoko egitaraua:   (gehiago…)  »  

Ekialdeko Barrutiko Berdintasun Lantaldea, Emakumeak eta Hiria Foroa, Berdintasun Saila

Pasa den igandean, martxoak 13, Emakumearen Nazioarteko Eguna ospatzeko eta emakumeek egindako ekarpenak aitortzeko eta ezagutarazteko ekitaldi bat antolatu zen Bidebietako Gloria Fuertes pasabidean. Orain arte egindako lanaren ildotik (leku publikoei emakumeen izenak emanez, emakumeek egindako ekarpenak ezaugutaraziz atrilak kokatuz…), aurten hiru atril berri jarri dira, bi Bidebietan, Dolores Ibarruri politikariari eta Gloria Fuertes idazleari eskainiak, eta beste bat Bizenta Mogel idazleari Intxaurrodon.

Oraingoan, atril horiek inauguratzeko, bertsoak eta dantzak uztartzen dituen ekitaldi artistikoa hau prestatu da Showtime Dantza Elkarteko dantzarien eskutik.   (gehiago…)  »  

Euskal Giroa elkartea

Miguel Ciganda duela egun batzuk hil da, gaixotasun motel eta progresibo baten ondoren. Gure lagun eta bazkidea bere ingurunearekin konprometitutako pertsona bat izan da, mendia, pilota, billarra gustuko zituena, dena zen gozagarri eta, bere ikuspegi sozialetik, kirol orok zuen gozamen sozialeko jarduera gisa antolatzeko aukera.

Ezaugarri zuen diskrezio horrekin, sukaldean, zuzendaritza-batzordean eta eskatzen zitzaizkion jaietako jardueretan laguntzen ikus genezakeen. Ez zegoen tematu beharrik. Han zegoen.   (gehiago…)  »  

Iñigo Landa, Juan Carlos Echeveste

Juanatxone Molinaoko baserri xume bat da, eta XVI. mendearen amaieratik dugu haren berri. Bere historiak berezitasun bat du: bi mendez baino gehiagoz, eta 1653an jabeak, Juan de Layda Villaviciosa Inkisizioaren komisarioak egindako testamentu-xedapen baten bidez, baserriak sortutako errentak Donibaneko dontzeila umezurtz pobreak ezkonsariekin hornitzera bideratu ziren.

Gizarte tradizionalean, emakumeek etorkizunera begira izan zitzaketen bizi-proiektuak ezkontzara edo erlijio-bizitzara mugatzen ziren. Horretarako, neskaren familiak ezkonsari bat emateko moduan egon behar zuen, gero senarraren edo komentuaren esku uzteko. [1] Dotea biltzea, noski, ez zegoen neska guztien eskura, eta ezkontzeko geratzen zitzaien bideetako bat ongintzako erakunde batera jotzea zen, hau da, “dontzeila pobre umezurtzak egokitzeko” obra pia batera, erruki ekintza batera, alegia.

Altzan praktika horren bi adibide baino ez ditugu ezagutzen, bata Maria Manuela Ibarbururena [2] eta bestea Juanatxone baserriarena.   (gehiago…)  »  

(Arg.: Polentinos kondea)

Madril-Irun trenbidearen trazadura 1864an inauguratu zen, eta altzatar terminoa alderik alde zeharkatzen du, lurraldea bitan zatitzen duen lubaki bat irekiz.

Linearen ustiapena Compañía de los Caminos de Hierro del Norte de España enpresak egin zuen. Trenbidea eraikitzeko 35 partzela desjabetu ziren 1859. eta 1862. urteen artean, eta beste sei 1863tik 1869ra bitartean aurrekoen eremua zabaltzeko. Patxi Lazcano Sorzabal aspalditik dabil Gipuzkoako Protokoloen Artxibo Historikoan Altzako baserriei buruz jasotako dokumentuak bilatzen eta transkribatzen, eta horien artean daude trenbidea eraikitzeko egin ziren desjabetzeen eskriturak. Altzako Tokiko Bilduman kontsulta daitezke transkripzioak zein dokumentuak.

(1900 urte inguruan)

  (gehiago…)  »