Urarte etxekoa

2019, Uztailak 1

marian-salazar-urarte-11

Familiaren etxeko izena eta haurtzaroko oroitzapenak nortasun pertsonalaren parte dira eta, aldi berean, partekatuak dira. Marian Salazar Kerejeta Gomistegiko aldaparen ondoan zegoen Urarte etxekoa da; bere familia etxe horretan bizi zen 1949. urtean jaio zenean. Bere oroitzapenak kontatu dizkigu eta etxeko krokisa eta etxebizitzak marraztu dizkigu. Bere historia pertsonalaren eta familiarraren zati da, baita etxeko eta auzoko bizilagunen komunitatearena ere.

Bere aiton-amonak, Pio Kerejeta oñatiarra eta Tomasa Etxegarai beratarra, Donostiako San Martin kaleko atiko batean maizter gisa bizi ziren eta utzi behar zuten. Etxebizitza berri bat bilatu behar eta Urarte etxean, Jose Antonio Lasaren jabetzako maizterren etxean aurkitu zuten. Bikoteak bost seme eta lau alaba izan zituen. Bigarrena, Dolores, Marianen ama izango zen.

Pio aitona, Pio heladeroa, oso ezaguna zen. Berak eta Tomasak etxean izozkia prestatzen zuten ondoren herriz herri zuzenean saltzeko, Altzan eta Pasaian, Oiartzunen, Bidasoan eta Urumean barrena Goizuetaraino. Pio, bere izozki-gurditxoarekin batera, autobus publikoan mugitzen zen. Gurditxoa Azkuene kalearen hasieran zegoen lagun baten soto batean gordetzen zuen. Udako denboraldia amaitzean, gaztainetan aritzen zen, eta horiek amaitzen zirenean, oihalak edo beharrezko beste zeozer saltzen zituen herriz herri. Tomasa amona, gainera, Gaiztarro jauregian arropa lisatzen zuen. Marianek gogoratzen du nola harekin joaten zen bidean ugariak ziren marrubiak jaten zihoala.

Amak, Dolores, Agapito Salazar ondarrutarra ezagutu zuen. Agapitok itsasoan lan egin zuen, marinel edo makinen arduradun gisa. Gerra Zibilaren ondorioz, Frantziako Gurseko errefuxiatu-eremuan egon zen. Dolores eta Agapito Urarten bizi izan ziren 1952an Pasai San Pedroko Arrantzaleen Auzora aldatu ziren arte. Hiru seme-alaba eta bi alaba izan zituzten.

Baina Urarte etxea, familia-etxeaz gain, bizilagunen komunitatea ere bazen. Donostiatik San Pedrora doan kalearen ezkerraldean dago, eta aurrean, errepidearen etxea banatzen zuen petril bat eta hiru zuhaitz handi zituen (”hiru zuhaitzen etxea” deitzen ziote). Aurre-aurrean, Compañía de Maderas lantegia zegoen eta, atzealdean, mendiaren aldean, etxeari itsatsita, Monedatik zetorren eta urte osoan ura zeraman erreka pasatzen zen.

Urarte etxea etxe handi batez eta ezkerrean zegoen beste txiki batez osatuta zegoen. Lehenengoak bost solairu zituen, eta solairu bakoitzeko bi etxebizitza, eskuinean eta ezkerrean. Ataria erdian zegoen eta atean aldaka bat zuen. Guztira, hamar familia bizi ziren etxe handian eta hiru txikian, gehi beste bat txikiaren sotoan. Soto horri amak “la bodega de Yurre” esaten zion, eta garai batean txatartegi bat egon behar zuen.

l17343

Urbana, Juani eta Jesus. Ama Tomasa, Nicolas, aita Pio, eta Pio semea

marian-salazar-urarte-2marian-salazar-urarte-3

Iruzkina idatzi

Estibaus

Atalak

Otsaila 2025
A A A O O L I
« urt    
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
2425262728  

RSS

Azken iruzkinak

  • Emma Berra
    (2025, Otsailak 6)
    «Holis,soy Emma Berra,de Santiago del Estero,hija de Juan Pablo Berra,mí abuelo Remigio Ventino y mí bisabuelo Juan Bautista Berra. Mí ...»
  • Natalia berra
    (2025, Urtarrilak 21)
    «Hola mi bisabuelo era berra de piomontes mi papa tiene el apellido de mi abuela que bello me encantaría saber ...»
  • Carmen Perez
    (2024, Abenduak 30)
    «Yo conocí a Eusebi como la llamábamos las niñas y niños de las escuelas públicas de Buenavista, allí trabajo de ...»
  • Carmen Perez
    (2024, Azaroak 29)
    «ZORIONAK POR LOS 50 AÑOS DE ASOCIACIONISMO »
  • Carmen Perez
    (2024, Azaroak 29)
    «ZORIONAK POR LOS 50 AÑOS »

etiketak


Sarean