LEKUKOAK: Itziar Artolaren testigantza
Antxon Alfaro
“Lekukoak” proiektuak Altzako memoria historikoa berreskuratu, gorde eta ezagutarazteko helburua dauka. Horretarako, Altzak XX. mendean bizi dituen prozesu sozialen lekukoen testigantzak biltzen ari gara, ikus-entzunezko euskarritan. Oraingoz, 23 elkarrizketa grabatuta dauzkagu eta Ion Urrestarazuren laguntzaz transkribatzen ari gara. Gaztelaniaz egindako 13 elkarrizketen transkripzioa bukatu dugu eta laster euskaraz egindako hamarrak izango ditugu. Gure webgunearen birmoldaketa egin ondoren elkarrizketen edukiak bertan (www.altza.net) eskainiko ditugu.
Elkarrizketetan jasotako informazioaz, aurreko mendean Altzan emandako migrazio-prozesuei buruzko dokumentala prestatzen ari gara. 2017 urtean zehar ere, 60 eta 70 hamarkadetan Santa Barbara eta Erroteta auzoetako gazteen jardueraz lekuko batzuen testigantzak jaso ditugu. Testigantza hauek ordenatu ondoren “Estibaus” buletinean eskainiko ditugu.
Urtean zehar egindako lana borobiltzeko, 2018 urteko egutegiaren aurkezpenean bideo bat aurkeztu genuen Itziar Artola Ezeizaren testigantzarekin. Itziar 1936. urtean Casares baserrian jaio zen eta proiektatu genuen bideoren bitartez bere familiaren bizimodu gogorra kontatu zigun eta, batez ere, nola bere ama Dominika, alargundua, kemen handiz, zortzi seme-alaba estutasunen artean aurrera atera zituen. Ama Casaresen 70. hamarkadan auzoko eliza egiteko etxea utzi behar izan zuten arte bizi izan zen bertan. Baina ez zen elizarik eraiki eta geroago egin zuten egungo Casares kultur etxea.