Aurten ere egutegi berriak argitaratu ditugu, handia paretan zintzilikatzeko eta txikia poltsikoan eramateko. Egutegi handian fondoko irudia XIX. mendeko grabatu bat da, A. Piralak egina, karlistaden kronista, eta bertan San Martzial eliza zaharra, Barbotegi eta Txapiñene etxeak ikusten dira. Argazkiak urrian aurkeztu genuen “Sarroeta-Martutene” album altzatarra liburutik hartutakoak dira. Datorren urte berria pasa duguna baino askoz hobea izan dadila. Halabiz.

Pello Ezkerra

Datorren larunbatean, hilak 29, Aita Sierra Abesbatzak Eguberriko kontzertua eskainiko du San Martzial Elizan arratsaldeko 20:15ean.

Aita Sierra abesbatza 2004ean sortu zen. Orduz geroztik entseguak Los Boskos auzoko elizan egiten ditugu, 20:00etatik 21:00 bitartean. Gure koroa Altzatarra dela kontsideratzen dugu eta bertan altzatarrak ere badaude. Gure koruak Altzan ere kontzertuak ematen ditu; adibidez, urtero Donostiako Txistulariekin batera San Martzial Elizan eta ekaineko jaien bezperan, 29an, Salbea kantatzen dugu.
Entseguak  astelehen eta ostegunetan egiten ditugu, goian esandako ordutegiarekin. Altzatar gehiago behar ditugu koruan: horretarako ez da derrigorrezkoa solfeoa jakitea, edo ahots Eder bat edukitzea edo musikan aditua izan: Nahikoa da abesteko belarria izan eta borondatea.
Eguberrietako kontzertuak bi zati izango ditu, pieza guztiak gabon kantak. Lehenengo zatian korua a cappella abestuko du eta bigarrenean organoa eta korua elkarrekin. Atsedenean organistak, Fernando Gonzalok gabonetako hiru pieza joko ditu.
Zorionak eta Urte Berri On.

Altzako Historia Mintegiak “Cuaderno de Tere” aurkeztu zuen joan den ostiralean Tomasenen. Koadernoak Teresa Nolasco-ren oroitzapenak biltzen ditu eta, horrekin batera, Altzako ceclavinera -edo Ceclavingo altzatarra, bata zein bestea,- honen Bodegan berrogeita hamar bat urtetan zehar eskaini dituen Extremadurako plateren iruzkin labur sorta batekin osatuta dator, baita hainbat ohar eta hiztegitxo batekin ere. .

Haren oroitzapenek ia desagerturik dagoen Goi Extremadurako landa girora garamatzate. Sukaldaritzako ohar laburrak eta hiztegitxoa bestalde, -landa giroari, sukaldaritzari eta herriko hizkerari lotuak-, haren oroitzapenek islatzen duten Lurraren barne kantuaren, familiaren eta txokoaren aldeko agerpen xume bat baino ez dira.

Hauxe da, bada, AHMren asmoa, alegia, tradizioak onetik duena berreskuratzea, sustraiekiko eta Naturarekiko errespetua adieraztea. Koaderno honen eta etor daitezkeen ondokoen bitartez, jatorriari bizkarra eman gabe eta Altzan errotuz bere bizitza eraiki duten pertsonei hitza eman nahi diegu, modu horretan komunitate bat solidarioa, anitza eta aberatsa sortuz.

Lehengo urtean Altzanatura proiektua plazaratu genuen Altzako ingurune naturalari begidaratxo bat, ikerketa bat eta arreta berezi bat eskaintzeko helburuarekin. Aurten, ezagutza hau zabaldu asmoz, baliabide ezberdinak elaboratu ditugu, hauen artean foileto bat, Molinao errekaren ingurunea ezagutarazteko ibilaldi bat egitea proposatzen duena. Bertan interes bereziko zortzi puntu markatu ditugu geldiunea egin eta aitzina padura izandako gunea ezagutzeko, landagune paisaia, ondo kontserbaturiko harizti eta ibaiertzeko haltzadiak miresteko eta bertan bizi diren landare eta fauna deskubritzeko…

Igande honetan, abenduak 16, modu berezian aurkeztu nahi dugu ibilaldi hau, bisita gidatua eginez, Marko Sierraren eskutik, hemen aurkezten diren materialen egilea.  Ibilaldia Casares Kultur Etxetik hasiko dugu goizeko 9:00etan eta gurekin batera egitea animatzen denak mendiko botak eta hamaiketakoa ekarri beharko ditu. Lau orduko iraupena izango du egingo diren geldiuneak kontutan hartuta eta zailtasun gutxikoa da.

Foiletoa eta ibilbideaz gainera, panel informatiboak ere elaboratu ditugu. Altzako ingurune naturalaren interpretazioa eskainiz eta Molinaoko naturgune interesgarria sakonki aztertuz, Panelak edozein lekutan erakusgai jartzeko pentsatuak daude, eskoletan, elkarteetan… Horretarako Altzako Historia Mintegiari eskatu besterik ez dago. Epe laburrean ezagutzera emango dugu gure web orrialdearen bitartez aurkezturiko material guztia noiz jarriko dugu on-line eskuragarri.

Larunbatean, hilak 15, San Martzialen, arratsaldeko 8:00etan bigarren “Altzak soinu, Altzak doinu” kontzertuarekin gozatzeko aukera izango dugu, oraingoan Pasaia Musikal eskolako kantuko ikasleekin eta Oinarri abesbatzarekin.

Hona hemen zein izango den programa:

  (gehiago…)  »  

La colección GANBARA consta de artículos de uso doméstico fabricados en procesos industriales. No contiene por tanto objetos de artesanía. A través de ellos se puede ver la influencia positiva que ejerce en nuestro hogares la innovación industrial, el famoso I+D. Permiten vislumbrar cómo se hacían antes las tareas domésticas y el estilo de vida.

La exposición de 2012 muestra objetos de la exposición mediante el recorrido de una jornada en Altza hace 60 años, esto es, en la década de los 50. La exposición de los objetos se complementa con imágenes de la vida diaria de aquella época, incluida la publicidad. Analizando el  transcurrir de una jornada destaca el enorme protagonismo de la mujer en las tareas del hogar, que además queda patente en la publicidad de artículos domésticos de la época, siempre enfocada hacia la mujer.   (gehiago…)  »  

Iñigo Landa

Julimasene 1965 (T. Paulis)

Mas abizena hortzetik hortzera dabil egun hauetan Kataluniako politikaren karira; baina Mas abizena Altzan ere errotuta geratu da, ezkutatuta bada ere, baserri ezagun baten izenean. Baserri hori Herrerako Julimasene da, Monseko bidean dagoena eta autopistaren ezpondan ia zintzilik geratu dena.

Julimaseneren jatorrizko izena Floresta da eta XVI. mendean agertzen da lehen aldiz dokumentazioan, 1512. urtean hain zuzen ere, eta 1805. urtera arte ez dugu gaur egun ezagutzen dugun Julimasene izen aldaerarekin aurkituko. Aldaketaren arrazoia aurkitzeko 1719. urtera jo behar dugu. Urte hartan Berwickeko dukeak Donostiaren setioan triskantza eta kalte handiak egin zituen eta kalte horien ebaluazioa jasotzen duen dokumentuan aurkituko dugu arrazoia ulertzeko bidea. Dokumentu horretan Altzako etxe eta baserrien zerrenda luzea agertzen da, bakoitzak jasandako kalteen balioarekin batera, baita Julimasene ere: “Casa llamada Julian Mas y su pertenecido“. Ez dakigu zein zen Julian Mas hori, baina “-enea” euskal atzizkiak Floresta izena ordezkatu zuen Julimasene Julian Mas izeneko norbaiten etxea zela adierazten digu zalantzarik gabe.

(Kalteen ebaluazioa jasotzen duen dokumentua irakurtzeko hemen)

Iñigo Landa

Bi ikerlan interesgarriak irakurtzera gonbidatu nahi zaituztegu. Lehengoa Fernando Barrero Arzak bazkideak bere aitonaren gainean berreraiki duen biografia da, Gerra Zibilaren amaieran kontzentrazio eremu batean desagertu zena. “Recomposición biográfica de un caso de desaparición forzada: Andrés Barrero Rodríguez” da ikerlanaren izenburua eta orain dela bi urte Estibausen bertan aipatu genuen beste lan batekin lotura handia dauka (”Historia y tragedia de la 109ª BM en el Campo de Zaldívar (Badajoz)”.

Bigarren irakurgaia “Gipuzkoako Etxe Merkeen adibide bat: Azkoitiko San Martin auzoa” izenburukoa da, Iker Lamariano Garagarzaren Master Amaierako Lana. Azkoitiko San Martin auzoa 1911. urteko Etxe Merkeen Legearen arabera eraiki zen, Altzan Larratxo pasealekuan dagoen Maria Kristina auzunea bezala,. Monografian Altzako adibidearen ezaugarriak jasotzen dira, Gipuzkoako beste adibideena bezalaxe, eta auzo horiek eraiki ziren testuinguruaren azterketa interesgarria egiten du, gaiari buruz orain arte, batez ere Beatriz Herreras Moratinosi esker genekiena aberastuz.

Urtebete pasa da hogeita bosgarren urteurrenaren ospakizunetatik. Urte berezia izan zen hura, alde guztietatik begiratuta, eta bultzada ederra izan zen aurrean dauzkagun erronkei eusteko. Horrela, hilabete hauetan lanean jardun dugu eta urte amaitu aurretik egitarau trinko bat prestatu dugu lan horren erakusgarri. Garaiz jasoko duzue informazioa zehatza, baina, bitartean, bihoa oraingoz egitarauaren aurrerapen hau:

• Ganbara erakusketa: “Egun batez Altzan…orain dela 60 urte“, Tomasene kultur etxean, abenduaren 11tik 14ra.
• “El cuaderno de Tere” liburuxkaren aurkezpena, Tomasenen, abenduaren 14an.
• 2013. urteko egutegiaren aurkezpena, egun eta leku berean.
• “Altzak soinu, Altzak doinu” kontzertua, San Martzial elizan, abenduaren 15ean.
• AltzaNatura: abenduaren 16an Marko Sierraren eskutik ibilaldia Molinao errekaren inguruetan honen balio naturalak ezagutzeko.

Erne, bada, abenduan.
Bitartean, Orereta-Oinarri abesbatzak iazko kontzertuan abestutako pieza honekin goxatzen uzten zaituztegu: Josu Elberdin pasaitarraren “Alami”.

Alami

Baso ilunean soinurik ez dago,
Baso ilunean ahul dago dena. (bis)
Hotza, hotza ta iluna.
Hotza, hotz handia.
Zarata izotzan urtu eginten da
Eta iluntasunean desagertzen da.

Paparapapapa… (bis)

Amestu egin nahi dut
Munduan zehar ibiltzen naizela
Zoriontsu izanik
Jendearekin abesten dudala.
Amestu egin nahi dut
Munduan zehar ibiltzen naizela
Zoriontsu izanik
Jendearekin abesten dudala!

Amets egiten dut nik
Ametsak amestu
Abestuz amesten dut
Zerurantz begira
Amets egiten dut nik
Ametsak abestuz
Abestuz amesten dut
Zerurantz begira