«aiuntados en el campo
de Estibaus segun que lo havemos de uso de costumbre de nos juntar...» (Altza, 1390)

Joan den ostiralean, hilak 12, Jolastokietan, 2015 urteko egutegia aurkeztu genuen. Egutegi berrian kirol giroan murgildu gara. Izan ere, album altzatarra berria prestatzen ari gara eta bere orrialdetan kirolak Altzan XX. mendean zehar izan duen presentzia islatu nahi dugu. Asmoa burutzeko argazki sorta interesgarria badugu dagoeneko, baina, hala ere, egutegiaren aurkezpenaz gonbidapen berri bat egiteko baliatu gara, Altzako kirolarekin zer ikusirik duen momenturik, lekurik, ekitaldirik, protagonistarik eta abar jasotzen duen argazkirik duena gurekin harremanetan jar dadin.

  (gehiago…)  »  

Pili Lázaro

Asteazken honetan, hilak 14, eta Literaktum 2014 egitarauaren barnean, Tomasenen Dolores Redondo entzuteko aukera izan genuen. Baztango Trilogia arrakastatsuaren egilea honez gero mundu zabalean ezaguna da eta bere liburuan oinarritutako pelikula bat egiteko proiektua ere badago.   (gehiago…)  »  

Joan den urriaren 3an Joan Mari Irigoien idazle altzatarrari eskainitako ekitaldi bikain batera bildu ginen Tomasenen. Imanol Irigoien anaiaren ilustrazio lanez inguraturik -argitalpenen azalak, zirriborroak eta bestelakoak-, Joan Mariren literatur lana ongi baino hobeto ezagutzen duen Xabier Mendiguren Elizegi idazle eta editoreak entzuleen esku jarri zituen haren literatura ulertzeko funtsezko gakoak. Gainera, Karolina Saez de Bikuña kazetariak ederki irakurri zituen hainbat prosazko testu eta poema, eta Joan Marik berak ere hainbat poema errezitatu zizkigun bertaratutakoei. Amaieran, Mikel Laboaren doinuetan oinarritutako biolin suite hunkigarriarekin gozatzeko aukera eskaini zigun Ane Mugira biolin-jotzaileak.

Saio osoa Youtubera igo dugu eta beste behin patxaraz Joan Mariren ibilbide literarioari eskainitako aparteko saio hori entzun eta ikusi ahal izango dugu.

ERBI MARI

Badut lagun-min bat, zorionez,
trebea baino trebeagoa:

hondatzen zait etxeko iturria,
eta berandu gabe etorriko zait konpontzera;
hondatzen zait arropa zabaltzeko tresna,
eta berandu gabe izango dut hura hantxe;
hondatzen zaizkit pertsianak,
eta berdin;

orain, berriz, mintzamena hondatu zait:
ezin dudala, alegia
hitza lehen bezala erabili,
mihian saltoka!

Zorionez, baina badut lagun handi bat, bai,
deitu ahala etortzen zaidana…
eta hauxe bai bikoka:
guztioi dizuet antzeko lagun bat opa!

Irakur beza Erbi Mari Rallak pregoia,
isil bedi dortoka.

2013-KO SANMARTZIALETAKO PREGOIA

Altzatarrok:

Krisi-krisi-krisi!, krisia bihurtu zaigu minbizi, bihurtu zaigu apokalipsi… bihurtu zaigu itomen, zu hor eta ni hemen…

Ondorioz, halaxe gabiltza mundutarrok, bidean galduak, jakin gabe zer esan, jakin gabe zer egin, munduko boteretsuek hanketan kate ezin astunago batzuk jarri balizkigute bezala eta buruan, irrati-telebistetako tertuliak bitarteko, tona bat lasto: zer gara gu, bada, jauntxo ahaltsu horientzat, astoaren pareko izaki batzuk baizik? Baina hara: psikiatra eta psikologoek diotenez, geure problemei aurre egitea bezain inportantea da tarteka atseden hartzea, eta zer horretarako hobe herriko festak baino? Iritsi zaizkigu, bai, sanmartzialak, eta ahaztu gaitezen krisiaz behingoz, ahaztu gaitezen astoaz eta lastoaz: ahaztu dezagun, bai, eguneroko errealitate goibelera garamatzan hitza; kanta dezagun haltza eta kanta dezagun haritza, har dezagun eskuan zorionaren atea zabal dezakeen giltza eta aurki dezagun ateaz bestaldean dagoen ditxa: bizi dezagun, bai, bizitza!

¡Crisis-crisis-crisis! Pero ahora estamos en fiestas, y olvidémonos, por unos días, de la palabreja en cuestión. ¡Cómo olvidarnos, sin embargo, de la crisis, si estamos inmersos en ella! Sería como pedir a un pescador que se olvide del mar en el que está pescando: ¡imposible!

Horregatik, ospa ditzagun sanmartzialak gogotsu eta umoretsu, baina, lehenik eta behin, baketsu; egin dezagun salto eta dantza, baina ez besteen poltsikoan arrantza (poltsikoa Bárcenas jaunarena ez bada, jakina!); edan ditzagun garagardo batzuk, eta egin dezagun parranda, baina gibelak ez eztanda; eta, behin esaten hasita, liga dezagun, opiltxo ederren batekin izan ezean, hontzen uluekin gutxienez…! Aldi berean, baina, ahalegin gaitezen munduko boteretsuek jartzen dizkiguten kate astunak apurtzen, solidaritatea predikatuz eta praktikatuz; eta ahalegin gaitezen, batez ere, jauntxo horiek buruan sartzen diguten tonetako lasto-zamari su ematen. Eta, badaezpada, egin diezaiogun otoitz San Martziali, bidean galdutako etxaferurik begian leher ez dakigun… krisi-garaian laguntza guztiak ere gutxi izaten dira-eta!

Krisi-krisi-krisi!, krisia bihurtu zaigu minbizi, bihurtu zaigu apokalipsi… bihurtu zaigu itomen, zu hor eta ni hemen: ea buelta ematen diogun lehenbailehen!

Por tanto, gocemos de las fiestas, pero sin olvidar que la crisis se ha convertido en cáncer, y se ha convertido en apocalipsis… de aquellos polvos inmobiliarios, vinieron estos lodos: ¡a ver si le damos la vuelta entre todos…!

P.D.: Mendekuaren ordu ilunean, kaleko eta etxeko argia opa dizuet itzalpean zaudeten guztioi.

Joan Mari Irigoien

Iragarrita zegoen bezala, joan den astean zehar burutu zen Pako Laskonateguyri eskainitako omenaldia, hirurogeita hamahiru urteetan abesbatza zuzendu ondoren ongi merezitako esker oneko aitorpena.

Jende askok parte hartu du prestatuko ekitaldietan eta guztietan jaso du Pakok bertaratuen berotasuna. Bazkariak borobildu zuen omenaldia. Adiskideen arteko giro paregabean, opariak, oroigarriak eta, jakina, kantuak. Bideo honetan, Pako Laskonateguy ikus dezakegu bazkalosteko kantu saioan Nabuccoren “Esklabo hebrearren korua” zuzentzen eta barru-barruan daraman zuzendari sena erakusten.

Patxi, Kontxi, Arantxa, Juantxo, Angeli

Hay ocasiones en las que poco se puede decir de una persona que aborden en su totalidad su gran calidad humana y técnica. Ese es Paco Lasconateguy. El tándem que formaron Txomin, el organista, y Paco durante tantos años tan difíciles, allá por los 60, cuesta calibrar en una sociedad como la que tenemos hoy en día por su influencia en el cambio en el comportamiento de unos chavales de postguerra. En mi caso, Txomin me descubrió a los 7 años. Canté como tiple en el coro infantil del Colegio San Luis-La Salle y educó mi voz. A los 14 años, Paco me pasó al Coro parroquial ya como barítono. Todavía me estremece pensar en aquella Segunda Pontifical de Perosi, a cuatro voces  con el coro infantil haciendo las voces blancas.

Paco nos ha dado a muchos en Herrera, además de la enseñanza de la música, además de adentrarnos en ese mundo maravilloso que es sentir y disfrutar la música, su gran capacidad de comprensión, de ayuda, la oportunidad de convivencia con los demás jóvenes del Barrio y que, aunque hayan pasado los años, todavía reconocemos eso de “¿te acuerdas cuando cantábamos juntos…?” Y nos adentramos con ganas en nuestros recuerdos. Hemos tenido la suerte de valorar esa gran capacidad humana, esa humildad y esa generosidad. Hombre prudente y sencillo con esa grandiosidad del que parece que no hace nada y lo da todo.   (gehiago…)  »  

Pili Lázaro

Karnaba Molinaon. Antonio Valencia

Aurreko urtean enarei buruz idatzi nuen, urtero Altzara etortzen zirela eta nola bere betiko kabiak aurkitzen zituzten mila eta mila kilometro egin ondoren. Oraindik ez dira etorri, desbideratu ote dira? Zorionez, ez dira alde honetara etortzen diren txori bakarrak. Lehengo larunbatean Mikel Olano basozainaren eskutik ikusi eta entzun genuen hainbeste txori espezie ezberdin ezin genuela sinistu.

Taldean bildu ginenean Altzakoa ez zen batek komentatu zuen: “Hemen Altzan, hainbeste etxeekin, non daude txoriak? Zuhaitzak ez badaude, non egon daitezke txoriak?” Eta bai sorpresa! Arriberrin bertan entzun genituen lehenengo kantuak, eta pixka bat aurrerago  Mikelek gutxi gora behera hamar txori desberdinak identifikatu zituen aldi berean kantari: txepetxak, xoxoak, txantxangorriak, buztangorriak, kazkabeltzak, errekatxindorrak, karnabak, txirriskilak, txorrua… Batzuk kabia egiten ari ziren, beste batzuk zuhaitz batetik bestera elkarri erantzuten. Oso harrigarria! Bost minuturo berriro gelditu ginen. Molinaoko jeitsieran buztanzuri bat ikusi genuen, emigratzen ari zena eta geldiune bat egiten gure lurretan. Molinao errekaren ondoan garrapoa ikusi genuen enborretik gora eta behera. Horrela bide osoan, bueltatu behar izan genuen arte.

Oraindik txoriak gure inguruan bizi dira, gure bizimodura egokitu dira eta oso urrutira joan gabe, kotxea alde batean utzita, paseo bat emanez, begiak eta belarriak prest, oso experientzia zoragarria eta lasaiak bizi ditzakegu.

Abenduko “Altzak soinu, Altzak doinu” kontzertuan ederki goxatu genuen beste behin musikarekin, Jone González, Uxoa Eusebio eta Ainhoa Franco bakarlarien, eta Orereta Abesbatzaren ahotsak kantari entzunez. Denbora beharko dugu kontzertua bere osotasunean webean eskaintzeko, baina, bitartean, bideo hau ikus dezakegu aurrerapen gisa, non Imanol Elizasu pianojolearen laguntzaz Jone González eta Uxoa Eusebio “Don Gil de Alcalá” zartzuelaren “Todas las mañanitas” habanera abesten ikus eta entzun ditzakegun.

“Todas las mañanitas”

Todas las mañanitas
vuelve la aurora
y se lleva la noche
triste y traidora.
Otra vez vuelve al alma
del sol la alegría
y es su luz la esperanza
de un nuevo día.

Canta y no llores,
corazón, no llores, ¡ay!,
que la esperanza
será la aurora
de tus amores, ¡ay!,

Canta y no llores,
corazón, no llores, ¡ay!,
volverá la aurora
y tu noche triste
se llevará.

Canta y no llores,
corazón, no llores, ¡ay!,
que la esperanza
será la aurora
de tus amores, ¡ay!

Canta y no llores,
corazón, no llores, ¡ay!,
volverá la aurora
y tu noche triste
se llevará.

“Altzak soinu, Altzak doinu” kontzertua San Martzial himnoarekin amaitu zen, bertan bildutako guztiek abestuta eta musikari bikainez lagunduta. Hona hemen ahaztezinezko momentu horren bideoa.

San Martzial himnoa

Kanta diezkiogun gustoz Martziali gozoak
saria emango digu gure jaungoikoak.

Zure bost ogiekin, zure bi arraiekin
bost milak izan zuten mantendu zerekin
hargatik zure ondoren dabiltza gizonak.
Kanta diezkiogun gustoz Martziali gozoak
saria emango digu gure jaungoikoak. (bis)