«aiuntados en el campo
de Estibaus segun que lo havemos de uso de costumbre de nos juntar...» (Altza, 1390)

Iñigo Landa

Altzan ez dira gutxi 80. hamarkadan drogaren trafikoak eta kontsumoak jotako pertsonak eta familiak. Gure egungo historian oso momentu garrantzitsuak izan ziren haiek zeren, eragin zuten kalteaz areago, auzotarrek asmatu zuten erantzun kolektibo bat ematen, ekipamendu soziokulturalak, heziketa zentroak eta kiroldegiak exijituz drogen fenomeno sozialaren aurre egiteko aukera egokien eta sendoen gisa.
Drogazaletasunaren arazoan bultzatutako salaketa, prebentzio eta tratamendu ekimenak kolektiboak eta anonimoak izan dira neurri handi batean, baina badira izen batzuk ere merezi dutenak aipatzea.

Horietako bat Xabier Arana Berastegi da, Bidebietako gazte altzatarra eta Zuzenbideko ikaslea garai haietan, buru-belarri lanean aritu dena azken hiru hamarkadetan drogen fenomenoaren arloan. Ion Burgiren eta haren eskutik irakurri ahal izan dugu “Altza, Hautsa Kenduz” aldizkarian (behean begiratu) garai horietan bizitutakoa.
Xabier Arana notizia izan azken hilabete honetan “Drogas, legislaciones y alternativas” izenburuko liburua argitaratu duelako, Gakoa Liburuak argitaletxean. Liburuak daraman azpititulu luzeak edukiaren nondik norakoa erakusten digu: “De los discursos de las sentencias sobre el tráfico ilegal de drogas a la necesidad de políticas diferentes”. Edukia bere doktore-tesian oinarrituta dago, “Los discursos de las sentencias sobre el tráfico ilícito de drogas (Audiencia Provincial de San Sebastián, década de los años ochenta)” izenburukoa. Ikerketa honi esker Doktore maila lortu zuen 2011. urtean. Liburua, beraz, adituei zuzendua dago, baina, aldi berean, garai eta gai horretan interesaturik dagoen edonork ere zukua aterako dio.
Zorionak, Xabier, egin duzun guztiagatik, eta zorionekoak gu ondoan zaitugulako.

• ARANA, Xabier: “Desde la denuncia del tráfico de drogas a la prevención comunitaria de las drogodependencias en Altza” In: Hautsa Kenduz III (1996), 137-140 orr.
• BURGI, Ion; ARANA, Xabier: “Una pequeña gran historia de prevención: El taller de Askagintza-Altza” In: Hautsa Kenduz  XI (2011), 183-192 orr.
• ARANA, Xabier: “Algunos recuerdos en la cuesta de mi infancia“. Estibaus, 1999.

Altzako Korrika Batzordea

Aurten Korrikaren 18. edizioa izango denez, Korrika guztietan bezalaxe Altzako zenbait elkarte eta norbanako elkartu gara Korrika Kulturalaren egitaraua eta Korrika bera aurrera ateratzeko asmoz.

Egitaraua aurrera atera ahal izateko jende askoren laguntza behar izan dugu eta lerro hauetatik gure eskerrik beroenak bidali nahi dizkiegu.

Besterik gabe, egitaraua gustatuko zaizuelakoan, ahalik eta ekintza gehienetan parte hartzera gonbidatu nahi zaituztegu.

Martxoaren 13an: KORRIKA AURKEZPENA
“Elkarrizketak” bideo proiekzioa + dokumentaleko protagonista bat + luntxa
19:30ean Tomasene kultur etxean

Martxoaren 14an: FILMA: GARTXOT
19:30ean Larrotxoko zentro zibikoan

Martxoaren 15ean: KORRIKA TXIKIA
Herri Ametsa, San Luis-La Salle, Mendiola eta Bidebieta eskoletako haurrek
11:00etan Bidebietan

Martxoaren 16an: KORRIKA MATERIALA SALGAI
Goizean zehar Larratxoko plazan

Martxoaren 19an: SOLASALDIA
“Euskaraz bizi nahi dut. ALTZAN NON?”
Bizarrain, Bagera, Lasarteko Ttakun elkartea + eztabaida irekia
19:30ean Tomasene Kultur Etxean

Martxoaren 22an: KORRIKA TXIKIA
Altza, Harri-Berri, Herrera eta Oletako eskolek
Goizean zehar ikastetxe horietan.

IKUSKIZUNA: Jakin eta jolas. “Dantzaz blai” umeentzako ikuskizuna.
17:30ean Altzako frontoian

Martxoaren 23an:
HERRI APAINKETA:
Goizean zehar Altza apainduko dugu eta kilometro aldaketak markatu

HAURRENTZAKO JOLASAK + PUZGARRIAK + TXOKOLATADA
“Larunbatero jolasean” taldeak antolatuta
16:30ean Herrerako Plazan

Martxoaren 23an
20:00etan Afari-merienda+musika Herrerako Plazan

22:56an KORRIKA ALTZAN
(Yoplait, Herrera, Larratxo, Altzagaina, Harri-Berri, Los Boscos, Buenabista)

Martxoak 8 oroitzapenerako eta aldarrikapenerako eguna da. Eskuratu berri dugun dokumentu batek Gerra Zibileko emakume batzuk oroitzen eta gogora ekartzen lagunduko digu, zeinek inolako protagonismoa bilatu gabe muturreko erabaki bat hartu zuten armak eskutan frontearen lehen lerrora joateko. Aipatutako dokumentua izen zerrenda bat da, miliziano anarkisten zerrenda bat: “RELACION DE GRUPOS LLEGADOS DEL FRENTE DEL SEGUNDO TORREON AL CUARTEL DE ESTAS MILICIAS DE LA C.N.T.” izenburua dauka. Anarkistek Altzan zuten presentziaren gainean datuak eskaintzen dizkigun lehen dokumentua da eta, aldi berean, faxismoaren altxamenduari aurre egiteko armak hartu zituzten lehen emakumeen izen-abizenak eskaintzen dizkigu. Honatx emakume haien izenak: María Ganuza Oroquieta, Juanita Santamarina, Ascensión Olmedo, Pilar Martínez Aguelo eta Manuela Arozamena Sáez.

  (gehiago…)  »  

Jon Serrano

Garbera

“Album Altzatarra Sarroeta-Martutene txuri beltzez” libururen berri eman genuenean aipatu genuen nola argazkiak bilatzen ari ginenean liluratu gintuen argazkilari batekin topo egin genuen.

Argazkilaria Francisco Armendariz Otalora da (Donostia, 1904-1993). 1929. urtean Maria Aranburu Aldaiarekin ezkondu zenean Sarruetako Aingelu-goya baserrira etorri zen bizitzera. “Coloniales Arregui”-n lan egin zuen.

Argazkilaritza bere mundua zen, bere zaletasun handia. Dolores Armendarizi esker ezagutu dugu eta etxean gordeta zeuzkan hiru album handi et bi txiki ikusten eta kopiatzen utzi digu; denera mila argazki inguru dira.

Album Altzatarra liburuan haren sei argazki erakutsi ditugu, eta argazki guztiak ikusteko modua aztertzen dugun bitartean, Estibausen hiru zatitan horietako batzuk erakutsiko dizkizuegu.

Lehenengo multzoan, Altzako inguruak agertzen diren irudiak bildu ditugu. Argazki bezala ez dira ikusgarrienak, baina jasotzen dituzten motiboengatik balio handikoak dira guretzat. Altzako Tokiko Bildumara gehituko ditugu aurki.

Aurrerago, bi zatitan, gainontzekoen aukeraketa bat eskainiko dizuegu. Lehenengoan bidaien argazkiak dira, Pirinioetan egindako argazkiak, batez ere. Eta hirugarren zatian, erretratuak.

Ziur gaude zuek ere gozatuko duzuela argazkiak ikusten eta islatzen duten bizitasunarekin.

Argazkiak 50. eta 60. hamarkadakoak dira.

Antonio Dávila

Os envío esta poesía que traerá recuerdos a más
de uno/a. Sobre todo a las gentes que conocimos Altza cuando los
calendarios señalaron los años a partir de 1956, y en algunos de
nosotros quedaron impresas las imagenes que trato de relatar.

“Ayer cuando fuimos niños”

Hombres laborando,
abrigos de escarchas,
mujeres rezando,
pan de trigo y gachas.

Entre los terrones
quedaron dormidos
arados, zurrones,
y cuerpos rendidos.
  (gehiago…)  »  

Aurtengo jardueran bete-betean murgildurik, abenduan aurkeztu nahi genukeen Altza Hautsa Kenduz aldizkariaren hamabigarren zenbakian parte hartzera gonbidatu nahi dizuegu. Aurreko zenbakiak bezalaxe honek ere burua lehengo lepotik dauka eta, hortaz, formatuan aldaketarik egiteko asmorik ez badugu ere, berrikuntza guztiak liburuaren edukietan aurkituko ditugu; orain arteko eskarmentuak halaxe dio behintzat eta hala espero dugu. Hemendik aurrera, irailaren 1 arte dugu epea jarrita kolaborazioak biltzeko eta guri ohiko bideak erabiliz helarazteko (Casares, posta…). Hautsa Kenduz berri bakoitza taldeko erronka bat da gure komunitatearen ezagutzean sakontzeko eta, orain arte bezala, gogoz eta ilusioz beterik aurre egiten diogu.

Argazkia: Tomas Paulis

Lan bikaina egiten ari da Antxotarrrok Historia Mintegia ondarearen arloan. Luzuriaga, argitalpenak, dokumentazioa… Azkenak Topoa izan du protagonista. Izan ere, aurreko abenduaren 5ean ehun urte bete ziren Topoak lehen bidaia egin zuenetik eta urteurrena gogoratzeko hain gurea den trenari dedikatu diote 2013ko egutegia eta azaroan, Asociación de Amigos del Ferrocarril de Gipuzkoa elkartearekin batera, erakusketa bat atondu zuten, bisitaldi gidatuekin eta hitzaldi batekin osatuta. Amaieran, erakusketa kotxeretan sartu ordez Topora igo dute eta geltokiz geltoki eramaten ari dira ahal den jende gehiena ikus dezan. Aste honetan, eta datorren 14 arte, Herrerako geltokian gelditu da eta Tomasenen bisitatzeko parada izango dugu astelehenetik ostiralera arratsaldez, 16:00etik 20:00etara.

AHM

Joan den urteko ekainetik hona gure elkartearen barruan prozesu bat abiatu genuen Altzan barruti bat antolatzearen inguruan. Idatzi bat prestatu dugu eta orain hasiko dugun bigarren fase honetan idatziaren edukia gizarteratzeko eta udaletxean aurkezteko asmoa dugu. Aurkezpen honen amaieran irakur dezakezue osorik.

Elkarte kulturala da gurea, gure herriaren ibilbide historikoari lotua, baina, elkartearen estatutuetan jasota dagoen bezala, gaurko eta etorkizuneko Altzarekin ere konprometituta dago eta badauka, beraz, Altzako beste elkarteek bezalaxe, zer esanik gai honetan. Alabaina, aurrera egin nahi bada behintzat, nahitaezkoa da AHMren jarrera besteenarekin bateratzea eta, horretarako, datozen hilabeteetan gainontzeko elkarteekin bilerak antolatuko ditugu auzoetan (Altzagaina, Bidebieta, Herrera, Intxaurrondo eta Sarrueta) gure iritzia aurkezteko, beste elkarteek pentsatzen dutena jasotzeko eta barrutiaren jarraipena egingo duen batzordea osatzeko. Bilerak noiz eta non izango diren garaiz jakinaraziko zaizue.

Honen bitartez gonbidapena luzatu nahi dizuegu antolatuko diren bileretan parte hartzeko elkarrekin aritzea ezinbestekoa izango baita Altzaren antolaketa instituzionalaren aldeko lehen urrats honetan.

Pasa den abenduan gogoratuko duzuenez gero txango bat antolatu genuen Molinao bailararen alderdi naturalistikoak ezagutzeko eta hartarako orri bat ibilbidearekin eta hamabi panel azalpenekin prestatu genituen. Honez gero, bai ibilbidearen orria (”Ibilaldi naturalistikoa“) baita panelak ere (”Erakusketa“) AltzaNatura blogean dauzkazue kontsultagarri eta zuen ordenagailura jaisteko moduan. Une honetan leku eta data bat bilatzen ari gara panelekin erakusketa bat egiteko eta prest dagoenean jakinaraziko dizuegu.

Antonio Dávila

Discutían los magnates
alrededor de una mesa
entre dimes y diretes
disputándose la presa.

¡Esto ya no puede ser!
tanto derecho adquirido
tenemos que deshacer
este bienestar manido.

Pensaba la jerarquía
idear algo que aterra
¿y si se monta una guerra?
¡la bonanza acabaría!

Se levantó un importante
de entre todos los presentes
no es mala idea, no obstante
que sea una guerra “entre dientes”.   (gehiago…)  »