«aiuntados en el campo
de Estibaus segun que lo havemos de uso de costumbre de nos juntar...» (Altza, 1390)

Antxon Alfaro

Centauroko errugbi taldeaz hitz egitean, ezinbestekoa da pertsona bat aipatzea, hori gabe errugbiak ez baitzuen bere historia txikia izango Altzan. Pertsona hori Celso Vázquez Gallego zen.

Celso, 1935ean jaio zen, Donostiako Gros auzoan. Bere aita La carrocería modelo lantegiaren jabea zen, non haurrentzako autoak eta bizikletak egiten zituzten. Donostiako Santa Maria-Marianistas Ikastetxe katolikoan ikasi zuen. Batxilergoko ikasketak 1953an amaitu zituen. Urte haietako ikaskideen artean, Mikel Laboa, Antxon Mercero edo Antxon Lafont aurkitzen ziren. Bartzelonan jarraitu zituen unibertsitate-ikasketak, eta han hasi omen zituela errugbiarekin lehen harremanak. Donostiara itzulita, Anoeta taldean jarraitu zuen. [1]
Celso Vázquez Centauroaren elastikoarekin (1967)

1966/67 denboraldian, Paco Sánchezek gogoratzen duenez, Celsok bere taldea sortu zuen, Rugby Club izenekoa, Donostiako Egia auzoan. Taldea Educación y Descanso erakunde frankistaren barruan zegoen. Erakunde horren eginkizuna zen langileen artean era guztietako arte-, kultura- eta kirol-jarduerak sustatzea eta egitea.

Talde horrek urtebete bakarrik iraun zuen. Celsok, talde berri bat sortzeko eta errugbiarekin jarraitzeko, erakunde bat behar zuen. Antonio Díaz “Nafer”-ri Altzako bere koadrilan jokalariak bilatzea proposatu zion. “Nafer”-ek gogoratzen du Pablo Razkin eta Pedro Gonzálezekin harremanetan jarri zela, eta Rugby Clubeko jokalari batzuekin batera entrenatzen hasi baitziren. Denboraldi honen amaieran, 1967/68, Centauro izenarekin parte hartu zuten 8 errugbi txapelketa batean. Kamisetak beltzak eta marra zuriak zituzten. Pedro Gonzálezek gogoan du garai hartan Kontxako hondartzan entrenatzen zutela eta partidak Antiguako zelaian jokatzen zituztela, Luzuriagako fabrikako galdategiko hareazkoa baitzen.

Centauroko errugbi taldea. 1967/68 denboraldia

Hurrengo denboraldiari begira, 1968/69, taldea indartzeko Miguel Corrales “Jimmy”, Paco Sánchez, Severiano Medrano… gehitu ziren. Baina Rugby Clubetik etorri ziren jokalariek taldearen oinarria izaten jarraituko zuten, haiek baitziren zerbait jokatzen zekitenak. “Auzokook ez genekien ezer!”, aitortzen du Antonio Díazek.

Euskal Herriko Errugbi Txapelketan ofizialki eman zuten izena. Antonio Diazek bost talde baino ez zirela gogoratzen du: Atlético de San Sebastián (2 talderekin), Anoeta, Hernani eta Rugby Club Centauro. Irun eta Ordizia ez ziren oraindik existitzen.

Jose Ignacio Goñik adierazten du Josean Tosanekin entrenatzen hasi zirela. Entrenamenduak hondartzan edo Anoeta estadioan egiten zituzten. Pedro González izendatu zuten taldearen ordezkari. Ekipamendua aurreko denboraldian erabilitakoa zen, elastiko beltza, marra zuriekin.

Centauroko errugbi taldea. 1968/69 denboraldia (L16132)

Denboraldi horretan, 1968ko azaroan, Pragako Spartako taldeak (Txekoslovakia) bira bat egin zuen espainiar estatuan. Anoeta estadioan, konbinatu batek, Centauroko jokalarien parte-hartzearekin, euren aurka jokatu zuen. Hirugarren aldia Errotetan ospatu zuten, eta bertan, Antonio Dávilak gogoratzen duen bezala, pipermin asko jarri zizkieten ardoarekin lagunduta, arrakasta handia izan zutenak txekoslovakiarren artean.

Antonio Díazek gogoratzen du, halaber, Celso Vázquezek Antolín García bere laguna hitzaldi bat ematera ekarri zuela Errotetako Familia Buruen Elkartera. Kazetari hau Donostiara etortzen zen Kontxako traineru estropadak TVErako komentatzera.

Euskal Herriko ligan oso talde gutxi zeudenez, ez zuten partida askorik jokatzen. Jokatzen jarraitzeko, torneoetan edo lagunarteko partidetan parte hartzen zuten. Gogoratzen dute Celsok Madrilera eraman zituela Unibertsitate Konplutentsean txapelketa bat jokatzera. Hurbilago zeuden beste txapelketa batzuetan ere parte hartzen zuten, hala nola Irurtzunen edo Hazparnen (Lapurdi).

Centauroko errugbi taldea Hazparnen (1968)

Centauroko errugbi taldea Irurtzunen (1969)

Centauroko errugbi taldea Madrilen (1969)

1969/70 denboraldia Centauroaren bigarren denboraldi ofiziala izan zen, baita azkena ere. Urte horretan kamiseta berriak lortu zituzten, horiak eta beltzak. Agurtzeko urtea izan zen arren, kirol ikuspegitik urte ona izan zen. Ligaxkako finala Donostiako Atleticoren aurka jokatzea lortu zuten, Anoeta estadioan espero zen bezala, emaitza ez zen batere ona izan, Pedro Gonzálezek gogoratzen duenez.

Centauroko taldea Anoetako finalean (1970)

Denboraldia amaitzean Celso Vázquez Madrilera joan zen arrazoi profesionalengatik eta taldea desagertu egin zen. Jokalarietako batzuk errugbian jarraitu zuten, batzuk Anoeta taldean (Corrales, Julio González, Aniceto eta Bon Alfaya anaiak…) eta beste batzuk Donostiako Atleticon (Pablo Razkin, “Nafer”…)

Taldea desagertu zen arren, zor dezente geratu ziren, eta Celsok pixkanaka ordaindu zituen. Luis Mari Ezeizak kontatu zigun urte haietan prekarietate ekonomikoa ohikoa zela talde gehienetan. Zuzendaritzako kideek eta jokalariek finantzaketa-formulak bilatzen zituzten gustukoen zuten kirola egiteko. Hala ere, Centauroaren kasuan, elkarrizketatu guztiak bat datoz esatean Celsok hartzen zuela bere gain ia karga ekonomiko guztia: ekipamenduak ekartzen zituen, bidaiak ordaintzen zituen, baita izaten zituzten parranda ugariak ere.

Centauroko errugbi taldea. 1969/70 denboraldia

Madrilen, Celsok ez zuen errugbia utzi, bere zaletasun handia. Lizeo Frantseseko taldearen ardura hartu zuen, esan digu Antonio Díaz “Nafer”-ek. Hiri horretan kirol erredaktore gisa hasi zen lanean AS egunkarian, Donostiako SER irratian hasitako kazetari lanarekin jarraituz. Antolín García kazetariari esker, Celso Vázquez RTVEn sartu zen. TVEko eta RNEko erreportari eta esatari gisa aritu zen hedabide honetan, kirol-ekitaldi garrantzitsuen berri ematen, hala nola Joko Olinpikoen berri. Baina errugbiarekin zuen harremanak UHFren mitoetako bat izatera eraman zuen, Bost Nazioetako Errugbi Txapelketaren emankizun bereziengatik. [1] 2011ko urtarrilaren 22an, 75 urte zituela, Madrilen hil zen.

Erreferentziak:

[1] Noticias de Gipuzkoa, 2016-12-26: “Equipos del pasado“.