«aiuntados en el campo
de Estibaus segun que lo havemos de uso de costumbre de nos juntar...» (Altza, 1390)

Natur Asteari amaiera emateko hitzaldi bat antolatu dugu gurekin batera bizi diren landare eta animaliak hobeto ezagutzeko. Hizlaria Mikel Olano izango da, basozaina eta Aranzadiko kidea eta bere eskutik; animalien bizi-ohiturak, bere izen arruntak, hegaztiak bere txioen bidez identifikatzen ikasiko dugu, besteak beste. Hitzaldia, Tomasene kultur etxean, apirilak 18an, ostegunean, 19:00ean izango da.

Larunbatean Mikelekin irtengo gara ibilaldi gidatua egiteko eta bidean topatzen ditugun landare eta animaliak identifikatzeko. Casaresetik abiatuko gara, 9:00ean eta prismatikoak eta mendiko botak eramatea aholkatzen dugu. Ibilaldiaren iraupena (joan-etorria) hiru ordukoa izatea aurreikusten dugu.

Donostia Kulturak eta Altzako Historia Mintegiak antolatutako Natur Astearen barruan, apirilak 15, astelehenean Antonio Valenciaren argazki erakusketa inauguratuko da Tomasene kultur etxean. Egun horretan 19:00tatik aurrera, argazki bakoitzari buruzko azalpenak jasoko ditugu Antonioren eskutik.
Apirilak 15etik apirilak 20rarte, erakusketa ikusgai egongo da 17:30tik-20:00tara.

“Antonio Valenciak, Natura txikiaren irudi miresgarriak azaltzen dizkigu eta, irudiotan, testuinguru koloretsu batean ikusten dugu animalien mundua.
Inguratzen gaitun mundu txikian adituak direnek intsektu desberdinak ikusterakoan gozatuko dute. Burruntziak, margo guztietako tximeletak, forma berezia duten aharrak, txindurriak -baita ere igelak!- ikusiko dituzte. Gai hauetan adituak ez garenok, animalien munduko osagaiez osatutako puzzle harrigarria ikusiko dugu, inguruko landaredian egokiro kokatutako mundua.
Erakusketa honen bidez, Valenciak bere buruaren alde bat azaltzen digu, margoz eta zehaztasun harrigarriz betetako bere aldea. Hurbiltzerakoan, animalien mundua Antonioren begiez ikusiko duzue.

Ikusteaz gain, begiratu ere egin behar da. Begirada bat behar duzu, egunez egun aurrera egin eta bizitzeko animalitxo ñimiñoek egindako borrokaren eszena miresgarriak ikusteko.
Naturan zehar ibiltzen zarenean, zentzu guzti-guztiak erne behar dituzu belarren arteko mugimenduak eta zauden leku horretan ohizkoak ez diren koloreak ikusteko, eta berdin, xomorro baten antza duena edo euli bat harrapatu duen armiarma hori ikusteko.
Era horretan, zomorroen arteko historia txikien berri izango duzu, grabatu eta ahaztezin bihurtuko zaizkizunak.
Xomorro hauek zuen gustukoak izan daitezen espero dut, nire kasuan izan den antzera. Aurrean izan ditudanean, euren bizitzaren zatitxoak hartu ditut, irudiotan zuei erakusteko.

Antonio Valencia

Elena Arrieta Yarza

Pensando en ti, amigo, no puedo por menos que sonreír.  Tristemente, eso sí.  Porque ya no estás y nosotros no vamos a ver tu sonrisa que se extendía hasta  dar aquella expresividad a tus ojos.

Has sido alguien entrañable en Herrera. Nunca has faltado a ningún momento           relacionado con las fiestas, celebraciones populares,  actividades  de las sociedades…  Pionero en la creación de M.F. /F.P., pelotazale a tope,   árbitro de frontón (por lo menos del de Herrera)  txistulari y miembro del Coro de Trintxerpe.  Todo ello desde tu categoría personal con la que has sabido moverte con naturalidad en ese difícil equilibrio  que es la vida de un barrio.

Siento la necesidad de poner estas letras porque sé que tu desaparición, así, sin más, discretamente, provoca un sentimiento de pesar compartido por mucha gente de Herrera y Trintxerpe.

Agur  lagun.

Donostia Kulturak eta Altzako Historia Mintegiak egitarau oparoa osatu dugu apirilak 11tik 20ra bitartera naturari begirada bat eskaintzeko. Esteka honetan eskura dezakezue Natur Astearen egitaraua.

Antolatutako lehenengo jarduera AltzaNatura deituriko hitzaldia da, Herrerako EPAn apirilaren 11n, ostegunean 17.30ean ospatuko dena. Marko Sierraren eskutik, Altzako geologia, iraganeko paisaia nolakoa zen, gaur egungo habitat ezberdinak eta gurekin batera bizi diren landare eta animaliak ezagutzeko aukera egongo da. Hitzaldiaren ondoren, bisita gidatua egingo zaio Herrerako EPAn (Auzotegi) apirilaren 8tik ikusgai egongo den AltzaNatura erakusketara. Bertan, iaz elaboratu genituen panel informatiboak egongo dira ikusgai, Altzako ingurune naturalaren eta Molinaoko naturgune interesgarriaren interpretazioa eskaintzen dutena.

Larunbatean apirilak 13, mendiko botak jantzi eta gurekin batera Molinao errekatik zehar ibilaldia egitea proposatzen dizuegu. Casares Kultur etxetik 9.30ean abiatuko gara eta oraingoan ibaiertzeko ekosistema ezagutzeaz gainera, erreka garbituko dugu kutsatzen duten zaborrak jasoz. Urgardeneko kideak ere parte hartuko dute ekintza honetan eta Gipuzkoako ibaiak garbitzen duten esperientzia gurekin partekatzeko aukera izango dugu.

Errekaren garbiketa ostean, Molinao parkeko aisialdi gunean hamaiketakoa egin eta 27 haltza landatzeko asmoa dugu.

Jon Serrano

Aste Santuarekin batera opor egunak etorri dira eta giro honetan une aproposa izan daiteke orain dela hilabete bat ikusten hasi ginen Francisco Armendarizen argazkiekin jarraitzeko. Orduan Altzako argazkiak ziren eta oraingoan bidaiariak egindako argazki multzo handiaren aukeraketa txiki bat ikusiko dugu. Sorta honek argazkilariaren alderdi bidaiaria erakutsiko digu, bideak, herriak eta hiriak zeharkatuz bere begiradak gelditu dituen momentuak irudiak bihurtuz; begirada horrek konposatutako irudiek bizitzaz bete-betean gozatzeko gonbitea luzatzen digute.

  (gehiago…)  »  

Iñigo Landa

Altzan ez dira gutxi 80. hamarkadan drogaren trafikoak eta kontsumoak jotako pertsonak eta familiak. Gure egungo historian oso momentu garrantzitsuak izan ziren haiek zeren, eragin zuten kalteaz areago, auzotarrek asmatu zuten erantzun kolektibo bat ematen, ekipamendu soziokulturalak, heziketa zentroak eta kiroldegiak exijituz drogen fenomeno sozialaren aurre egiteko aukera egokien eta sendoen gisa.
Drogazaletasunaren arazoan bultzatutako salaketa, prebentzio eta tratamendu ekimenak kolektiboak eta anonimoak izan dira neurri handi batean, baina badira izen batzuk ere merezi dutenak aipatzea.

Horietako bat Xabier Arana Berastegi da, Bidebietako gazte altzatarra eta Zuzenbideko ikaslea garai haietan, buru-belarri lanean aritu dena azken hiru hamarkadetan drogen fenomenoaren arloan. Ion Burgiren eta haren eskutik irakurri ahal izan dugu “Altza, Hautsa Kenduz” aldizkarian (behean begiratu) garai horietan bizitutakoa.
Xabier Arana notizia izan azken hilabete honetan “Drogas, legislaciones y alternativas” izenburuko liburua argitaratu duelako, Gakoa Liburuak argitaletxean. Liburuak daraman azpititulu luzeak edukiaren nondik norakoa erakusten digu: “De los discursos de las sentencias sobre el tráfico ilegal de drogas a la necesidad de políticas diferentes”. Edukia bere doktore-tesian oinarrituta dago, “Los discursos de las sentencias sobre el tráfico ilícito de drogas (Audiencia Provincial de San Sebastián, década de los años ochenta)” izenburukoa. Ikerketa honi esker Doktore maila lortu zuen 2011. urtean. Liburua, beraz, adituei zuzendua dago, baina, aldi berean, garai eta gai horretan interesaturik dagoen edonork ere zukua aterako dio.
Zorionak, Xabier, egin duzun guztiagatik, eta zorionekoak gu ondoan zaitugulako.

• ARANA, Xabier: “Desde la denuncia del tráfico de drogas a la prevención comunitaria de las drogodependencias en Altza” In: Hautsa Kenduz III (1996), 137-140 orr.
• BURGI, Ion; ARANA, Xabier: “Una pequeña gran historia de prevención: El taller de Askagintza-Altza” In: Hautsa Kenduz  XI (2011), 183-192 orr.
• ARANA, Xabier: “Algunos recuerdos en la cuesta de mi infancia“. Estibaus, 1999.

Altzako Korrika Batzordea

Aurten Korrikaren 18. edizioa izango denez, Korrika guztietan bezalaxe Altzako zenbait elkarte eta norbanako elkartu gara Korrika Kulturalaren egitaraua eta Korrika bera aurrera ateratzeko asmoz.

Egitaraua aurrera atera ahal izateko jende askoren laguntza behar izan dugu eta lerro hauetatik gure eskerrik beroenak bidali nahi dizkiegu.

Besterik gabe, egitaraua gustatuko zaizuelakoan, ahalik eta ekintza gehienetan parte hartzera gonbidatu nahi zaituztegu.

Martxoaren 13an: KORRIKA AURKEZPENA
“Elkarrizketak” bideo proiekzioa + dokumentaleko protagonista bat + luntxa
19:30ean Tomasene kultur etxean

Martxoaren 14an: FILMA: GARTXOT
19:30ean Larrotxoko zentro zibikoan

Martxoaren 15ean: KORRIKA TXIKIA
Herri Ametsa, San Luis-La Salle, Mendiola eta Bidebieta eskoletako haurrek
11:00etan Bidebietan

Martxoaren 16an: KORRIKA MATERIALA SALGAI
Goizean zehar Larratxoko plazan

Martxoaren 19an: SOLASALDIA
“Euskaraz bizi nahi dut. ALTZAN NON?”
Bizarrain, Bagera, Lasarteko Ttakun elkartea + eztabaida irekia
19:30ean Tomasene Kultur Etxean

Martxoaren 22an: KORRIKA TXIKIA
Altza, Harri-Berri, Herrera eta Oletako eskolek
Goizean zehar ikastetxe horietan.

IKUSKIZUNA: Jakin eta jolas. “Dantzaz blai” umeentzako ikuskizuna.
17:30ean Altzako frontoian

Martxoaren 23an:
HERRI APAINKETA:
Goizean zehar Altza apainduko dugu eta kilometro aldaketak markatu

HAURRENTZAKO JOLASAK + PUZGARRIAK + TXOKOLATADA
“Larunbatero jolasean” taldeak antolatuta
16:30ean Herrerako Plazan

Martxoaren 23an
20:00etan Afari-merienda+musika Herrerako Plazan

22:56an KORRIKA ALTZAN
(Yoplait, Herrera, Larratxo, Altzagaina, Harri-Berri, Los Boscos, Buenabista)

Martxoak 8 oroitzapenerako eta aldarrikapenerako eguna da. Eskuratu berri dugun dokumentu batek Gerra Zibileko emakume batzuk oroitzen eta gogora ekartzen lagunduko digu, zeinek inolako protagonismoa bilatu gabe muturreko erabaki bat hartu zuten armak eskutan frontearen lehen lerrora joateko. Aipatutako dokumentua izen zerrenda bat da, miliziano anarkisten zerrenda bat: “RELACION DE GRUPOS LLEGADOS DEL FRENTE DEL SEGUNDO TORREON AL CUARTEL DE ESTAS MILICIAS DE LA C.N.T.” izenburua dauka. Anarkistek Altzan zuten presentziaren gainean datuak eskaintzen dizkigun lehen dokumentua da eta, aldi berean, faxismoaren altxamenduari aurre egiteko armak hartu zituzten lehen emakumeen izen-abizenak eskaintzen dizkigu. Honatx emakume haien izenak: María Ganuza Oroquieta, Juanita Santamarina, Ascensión Olmedo, Pilar Martínez Aguelo eta Manuela Arozamena Sáez.

  (gehiago…)  »  

Jon Serrano

Garbera

“Album Altzatarra Sarroeta-Martutene txuri beltzez” libururen berri eman genuenean aipatu genuen nola argazkiak bilatzen ari ginenean liluratu gintuen argazkilari batekin topo egin genuen.

Argazkilaria Francisco Armendariz Otalora da (Donostia, 1904-1993). 1929. urtean Maria Aranburu Aldaiarekin ezkondu zenean Sarruetako Aingelu-goya baserrira etorri zen bizitzera. “Coloniales Arregui”-n lan egin zuen.

Argazkilaritza bere mundua zen, bere zaletasun handia. Dolores Armendarizi esker ezagutu dugu eta etxean gordeta zeuzkan hiru album handi et bi txiki ikusten eta kopiatzen utzi digu; denera mila argazki inguru dira.

Album Altzatarra liburuan haren sei argazki erakutsi ditugu, eta argazki guztiak ikusteko modua aztertzen dugun bitartean, Estibausen hiru zatitan horietako batzuk erakutsiko dizkizuegu.

Lehenengo multzoan, Altzako inguruak agertzen diren irudiak bildu ditugu. Argazki bezala ez dira ikusgarrienak, baina jasotzen dituzten motiboengatik balio handikoak dira guretzat. Altzako Tokiko Bildumara gehituko ditugu aurki.

Aurrerago, bi zatitan, gainontzekoen aukeraketa bat eskainiko dizuegu. Lehenengoan bidaien argazkiak dira, Pirinioetan egindako argazkiak, batez ere. Eta hirugarren zatian, erretratuak.

Ziur gaude zuek ere gozatuko duzuela argazkiak ikusten eta islatzen duten bizitasunarekin.

Argazkiak 50. eta 60. hamarkadakoak dira.

Antonio Dávila

Os envío esta poesía que traerá recuerdos a más
de uno/a. Sobre todo a las gentes que conocimos Altza cuando los
calendarios señalaron los años a partir de 1956, y en algunos de
nosotros quedaron impresas las imagenes que trato de relatar.

“Ayer cuando fuimos niños”

Hombres laborando,
abrigos de escarchas,
mujeres rezando,
pan de trigo y gachas.

Entre los terrones
quedaron dormidos
arados, zurrones,
y cuerpos rendidos.
  (gehiago…)  »