«aiuntados en el campo
de Estibaus segun que lo havemos de uso de costumbre de nos juntar...» (Altza, 1390)

Bere garaian, Altzako alde zaharraren babesa eskatu genuen, altzatarren ondare kultural eta historiko gisa. Alferrikakoa izan zen, baina eskaerari eusten diogu eta, une honetan, alde zaharra osatzen duten elementuen artean bereziki multzo horren elementu nagusiaren gainean jarri nahi dugu gure arreta, Altzako herriko etxearen gainean, hain justu. Altzako udaletxea babestutako eraikina da (D babes maila), baina eraikin publiko gisa bete behar duen funtzioari erantzuteko ez dago prestatuta. Ildo horretatik, Barrutiko Batzarrean eraikinaren egitura eta funtzioa eguneratzeko proposamen bat aurkeztu dugu, -alde zaharreko gainontzeko elementuekin estuki lotuta dagoen eraberritzea behar luke-, eta, aldi berean, udaletxeko altzarien eraberritzea ere eskatu dugu.

  (gehiago…)  »  

Altzako Osasun Zentroa 1984az geroztik betetzen duen orubean, aurrez, Granja Sarasola izeneko eraikin berezi samarra zegoen. Lekuak eraldatu eta azkar aldatzen dira, erabat desagertu arte askotan, baina leku horietan gertatzen diren bizipen asko eta asko grabatuta geratzen dira oroimenean. Justo Garatek bere haurtzaroa eta gaztaroa etxe horretan bizi izan zituen, eta Granja Sarasolarenn oroitzapenak paper batean islatu ditu eta gurekin partekatu du. Bertan ikus ditzakegu, etxeko marrazkiarekin batera, kokapenaren deskribapena, eraikinean bizi ziren familien abizenak, okupatzen zuten etxebizitza eta familia bakoitzeko kideen kopurua.   (gehiago…)  »  

“Astronomia. Nola ez dela Altzan zerua ikusten?” izango da aurtengo gaia, eta Altzako Historia Mintegia, Gipuzkoako Argazkilari Elkartea, Aranzadi Zientzi Elkartea, +55, Donostia Kultura antolatzaileak. Hona hemen egitaraua:

Maiatzak 8, Asteazkena: NOLA EZ DELA ALTZAN ZERUA IKUSTEN?
HITZALDIA: Aranzadiko Astronomia saileko kideen eskutik, konstelazioak zer diren ikasiko dugu eta konstelaziorik garrantzitsuenak ezagutuko ditugu. Planisferio bat eraikiko dugu euritako batean.
Tomasene K.E. 19:00 euskara

  (gehiago…)  »  

Siustegi (Arg.: Patxi Lazcano Aristimuño)

Patxi Lazcano Sorzabal

En el archivo de protocolos notariales de Oñati encontramos una escrituras autorizada por el escribano Joaquín Elósegui, fechada en San Sebastián el 6 de septiembre de 1854, cuyo resumen dice así: “Poder con clausula de sustitución por Elías Cayetano Osinalde, vecino de San Sebastián, a favor de José Manuel Legarda, procurador de San Sebastián, para que solicite a Ramón Berasategui como administrador de Juan Ignacio Osácar, que le pague lo que le adeuda por  obras realizadas en la casería Siustegui por Juan José Aduriz, de quien era cesionario el otorgante.” (Código de referencia AHPG-GPAH 3/2849, A: 289. Ver documento y transcripción)

Juan José Antonio Aduriz Esoain nació en Altza en 1810, hijo de José Joaquín Aduriz Echeveste (Donostia-1779) y de Mª Josefa Esoain Guruzeaga (Altza-1784). Se casó en Donostia en 1836 con Mª Francisca Orbogozo Munua, (Donostia-1805), y vivieron en Altza,  (en Julimasene?), teniendo cuatro hijos: José Cruz (1841), Josefa Cruz (1843), Ignacia Antonia (1845), Josefa Agapita (1847)   (gehiago…)  »  

Aurtengo denboraldian Gipuzkoako hainbat txoko ezagutuko dugu eta gure inguruko herrien natur inguruneak bisitatuko ditugu.   (gehiago…)  »  

Iñigo Landa

Gaur Korrikak Altza zeharkatuko du eta, euskararen aldeko kontzientzia suspertzeko eta euskaltegientzako dirua biltzeko dituen asmoez gain, aurtengo edizio honek Txillardegi omendu nahi du, erabiltzen dugun euskara estandar honen sortzaile eta eragile nagusietako bat. Hizkuntzalaritzan, politikan, eta literaturan lan oparoa egin zuen Txillardegik, eta bere literatur lanen artean, hain zuzen, Altzako bazterretatik abiatzen den nobela bat irakur daiteke, Exkixu (1988), bere nobelen artean bosgarrena eta errealistena.   (gehiago…)  »  

Ion Urrestarazu Parada

Ibilbide honetan Gerra Zibilaren garaian Altzan bizitutako hainbat gertaera ezagutarazten saiatuko gara, batez ere Bidebieta-Herrera-Mirakruz inguruan.

Erabilitako iturriak askotarikoak dira, dokumentazio ofiziala, ikerketak, hemerotekak, monografiak, lekukotzak, etab.

“Trincherpe” kamioi blindatua, Tolosan atzemana. Euskadiko Filmategia

1. CASA LASA ETA “TRINCHERPE” BLINDATUA

Gerra Zibilaren lehen egunetan, Pasaiako “Avance Marino” sindikatuko kide anarkistak gerrarako prestatzen hasi ziren, lehergaiak eta inprobisatutako kamioi blindatuak atonduz.

Horrela, Trintxerpen blindatu zen bigarren kamioia “Compañía de Maderas” lantegitik hartu eta aurrez aurre zegoen Lasa lantegian moldatu zuten. Eraikuntzan makinistek, suginek, arrantzaleek eta burdin lantzaile batzuek parte hartu zuten.

Irudian, matxinatutako tropak Tolosan sartzean egindako filmazio batetik hartua, “tiznado” deituriko blindatu bat ikus daiteke (inprobisatutako kamioiak izendatzeko lagunarteko terminoa). Bertan, bere karrozerian, anarko-sindikalismoaren bandera gorriak eta FAI-CNT, AIT edo UHP bezalako siglak ikus daitezke, baita “Rojo-Trincherpe” irakurri ere. Horregatik, Pasaiako auzoko tailer batean egin zela pentsarazten digu.

Luis Irisarri Piquer

Nieves Irisarrik sukaldeko goxotasunean hartu gintuen, bere ahizpa Angelita eta Lurdes alabarekin batera, Luis Irisarri, 36ean fusilatu zuten aitaz hitz egiteko. Neskatxoak bi urte eta bi hilabete zituen hura gertatu zenean, eta, orain, laurogeita bi urte geroago, bere seme-alabekin batera, Gema, Manoli, Xabier eta Lurdes, haren oroitzapena eta gorpuzkinak berreskuratu nahian jarraitzen du.

Luis Manuel Irisarri Piquer Donostian jaio zen 1908ko ekainaren 21ean eta 1936ko azaroaren 10ean fusilatu zuten. Salvadorren eta Ramonaren semea, familia Lodosako herri nafarrekoa zen jatorriz. Familia Donostiara bizitzera etorri zen eta, geroago, gurasoak banandu egin ziren. Luis Manuelek aitaren alde egin zuen, eta gainerako anai-arrebek, Valentinak, Miguelek eta Manuelek nahiago izan zuten amarekin geratu.   (gehiago…)  »  

Datorren apirilaren 6rako ibilbide bat prestatu dugu Gerra Zibilean Altzan bizitutakoaren inguruan. Ion Urrestarazu Parada izango da gidari eta bera arduratuko da Bidebieta-Herrera-Mirakruz aldean ezagututako hainbat gertaera ezagutzera ematen.

“Gerra amaitu da” aldarrikatu zuen Francok 1939ko apirilaren 1ean, hiru urte lehenago kolpe militar batez hasitako gerrari ofizialki amaiera emanez, baina, oraindik gaur egun, laurogei urte pasa direnean, gatazka horrek irekitako zauri askok itxi gabe jarraitzen dute.

Gaia oso garrantzitsua izan arren, Gerra Zibila Altzan -udalerri garai horretan- osoko ikuspegi batez azaltzen duen azterketa bat ez daukagu oraindik gurean.  Horregatik, AHMn asmoa egin dugu aurten gaiari arreta berezia eskaintzeko, orain arte bildutako dokumentuak bilaketa berriekin osatuz, datuak ordenatuz eta dagokien testuinguruan ipiniz, eta, urte amaierako nahi genuke, taxuzko azterketa eskainiz, gaur egun dagoen hutsunea, ahal den neurrian betez.   (gehiago…)  »  

Iñaki Lertxundi Olasagasti

Azken urte luze hauetan urratutako bide emankorrari jarraikortasuna emanez, aurtengoan ere plazarako jauzia egin dugu. Aurtengoan ere ilusioak eta gogoak berrituaz, bertsoek ardaztutako egitaraua zabala eta aberatsarekin gatozkizue.

• Martxoak 22: BERTSO MARRAZTUAK, Nido Tabernan, 22tan; Unai Gaztelumendi, Alaia Martin eta Beñat Gaztelumendi.
• Martxoak 30: BERTSO BARRIKOTEA, Herrera K.E., 14tan; Uxue Alberdi eta Unai Iturriaga; gai jartzailea: Joseba Alkiza.
• Martxoak 31, BERTSO JAIALDIA, Kaxkon, 18tan; Haritz Mujika, Oihana Iguaran, Eli Pagola eta Amets Arzallus; gai jartzailea: Gorka Segurola.
• Apirilak 2: “NERETIK”, Tomasenen, 19:30tan; Andoni Egaña eta Jon Ostolaza trikitilaria.

Antolatzaileak: Altzania K.E., Bizarrain Elkartea, Altzako Bertsozaleak. Laguntzailea: Casares Kultur Etxea. Gonbidapena egina dago…. Animatu zaitezte!!!!