En Octubre se cumplen los primeros trece años de vida de la colección de objetos a la que pusimos de nombre Ganbara. Así tomaba cuerpo una idea que era la de incorporar al trabajo de memoria histórica que desarrolla AHM, una evidencia material del curso de los años. La influencia de la industria en la vida de los hogares altzatarras y por extensión del país. Y es que los mayores ya nos hemos olvidado un poco qué objetos había antes en las casas y los más jóvenes no los han conocido. Asociado a estos objetos, que no son más que eso, objetos, está un cambio casi radical en los quehaceres y las costumbres de las familias.
Ganbara nos permite efectuar un recorrido por los diseños industriales de los objetos, ver su evolución, compararlos con los de hoy. También los cambios en la forma de vida, en los estudios, en los juegos. Apreciar los inventos que se han filtrado en nuestro día a día. (gehiago…) »
Nuestra colección de objetos no para… y seguimos incorporando “novedades”… de hace muchos años. Eso nos ha permitido tener inventariados a día de hoy la cantidad de 318 objetos. Vamos a informaros de forma rápida de cuatro de estas incorporaciones.
En primer lugar podemos ver dos imponentes retratos de gran tamaño (0,70 x 0,60 m) de D. José Antonio Lasa y Dª Trinidad Echarri, padres de D. Francisco Lasa Echarri, fallecido en 2005, muy conocido por haber sido un importante ingeniero y empresario de Pasaia y alcalde de Donostia. Residían en la casa Iruneren etxea, situada en el Alto de Miracruz junto a Bidebieta. Ambos retratos y otros objetos más han sido donados a la colección Ganbara por su familia. Están realizados en el año 1932 y son de una magnífica factura. Nos proporcionan una información muy fidedigna acerca de la estética dominante en la época en lo relativo al vestuario, peinado, etc y en la forma de realizar los retratos y encuadrarlos. (gehiago…) »
El actual territorio que conforma la ciudad de Donostia se hace grande e incontrolable. Grande, no porque se haya agrandado dimensionalmente desde 1940, con la incorporación de Altza, ya que incluso se ha hecho más pequeño desde entonces. Es grande por lo incontrolable en su conjunto y porque en las últimas décadas se está viviendo un desarrollo en servidumbre de lo que se llama la periferia con respecto a un centro que, sometido a su vez al turismo, cada vez requiere más y más. (gehiago…) »
Asteartero, altzatar talde handi bat arratsaldeko 7:30ean biltzen da, Casares kultur etxean, Euskal Herriko kantuak abestuz une atsegin bat pasatzeko, Dani Ugalderen zuzendaritzapean.
Joan den larunbatean, ikasturtean zehar ikasitako abestiak auzokideekin konpartitzeko asmoz, taldeak Kantu Jira bat egin zuen Altzako kaleetan zehar, Casaresetik Altzagainaraino. Kantu Jiraren festa giroa borobiltzeko, herriko ohitura zaharrari eutsiz, mahai baten inguruan bildu ziren, Altzatarra elkartean.
Aurten ere, “Altza ezagutuz” egitasmoarekin ibilaldiak egiteko aukera izango dugu. Angel Calvo izango da, aurrekoetan bezala, ibilaldiak prestatu eta gidatuko dituena, Donostia Kultura eta AHM-ren laguntzaz.
Apirilaren 29an lehen txangoa egin zen. Garberatik abiatuz, San Markoko zabortegiaren inguruan buelta bat eman zen.
Maiatzerako beste bi txango daude prestaturik:
Maiatzaren 13an Donostiako Untzi Museora (Herrerako bus geltokia, 10:00etan)
Eta 27an, Ametzagainako parkera (Garberako bus geltokia, 10:00etan)
Altzako bertsozaletasunak goia jo du aurreko astean. Altzania eta Bizarrain elkarteak antolaketa lanetan, Altzako Bertso Asteak hamar urte egin ditu eta hamarreko nota merezi duen egitasmoa burutu du: 17an, Altzatarra elkartea jendez lepo egon zen Irazu eta Sarriegi bertsolarien inguruan afaltzeko eta bertsoez gozatzeko; 23ko iluntzean, bertsoak eta musikak bat egin zuten Nido tabernan Bertsoshow espektakuluan; eta, igandean, bertso jaialdi bikaina izan zen Altzagaineko Plaza Gorrian, une honetan puri-purian dauden bost bertsolari handiekin: Maialen Lujanbio, Amets Arzallus, Jon Maia, Andoni Egaña eta Unai Iturriaga. Egitasmoa borobiltzeko, bertso-paper lehiaketa antolatu dute bigarren aldiz eta hamabost lanen artean Iñigo Legorbururena izan da saritua.
X. bertso-aste honen antolaketak, giroak eta jendearen erantzunak mugarri bat jarri dute Altzako bertsozaletasunaren historia txikian. Zorionak antolatzaileei eta eutsi goiari!
Datorren apirilaren 30 arte Donostiako Koldo Mitxelenan irudi bilduma interesgarri bat ikus daiteke. Marrazkiak Lehen Karlistadan Ingalaterrako ilustratzaile militarrek egindakoak dira.
Baten batek ezin badu joan edo Aldundiaren funtsetan dauden irudiak ikusi nahi baditu, Interneteko web orri honetara jo dezake: XIX. mendeko Albuma. Behean, web orri horretan Altzarekin loturik aurkitu ditugun irudiak ikus ditzakezue; asko Pasaiako badiarenak dira eta albo batean Buenavistako bazterra ikus daiteke.
Altzan barrena ibiliz, kaleko artearen adibide interesgarriekin topo egin dezakegu txoko askotan.
Kaleko artea, edo hiritarra, kalean egindako mota askotako adierazpenak hartzen ditu bere baitan. Askotan legez kontrako eta ezkutuan sortua, maiz igarobidetan, hormetan eta hiriko altzarietan egina. Erabiltzen diren gaiak, formak eta teknikak ugariak dira (margo eta graffiti politikoak, sozialak, pertsonalak…), eta sarritan bazterketarekin, gaztetasunarekin eta gizarte disidentziarekin lotu ohi da. Egileak anonimoak edo ezezagunak izaten dira, askotan beraien tag edo graffiti-sinadura bertan marrazten badute ere. Egiten dituzten margoketak ere inork ez daki zenbat iraungo duten, garbitzaileek edo obra batek desagerrarazi egin ditzakete eta; ia inori ez zaio burutik pasatzen lan horiek gordetzea edo zaintzea, askotan miresmena sortzen badute ere.
Arte mota honen adibide batzuk ekarri nahi izan ditugu hona; lehenengo biak Molinaoko A-8 autopistaren azpiko pasabidean egindako margoen argazkiak dira, eta besteak Herreratik Gomistegira joateko oinezkoen kaletxo luzean ikus ditzakegunak.
Udaberria heldu da eta atzean geratu dira hotza eta iluntasuna. Jendeak bideak eta pasealekuak hartu ditu eta inguratzen gaituen naturaz gozatzeko parada ezin hobea dauka, bost zentzumenez. Antzinatik gizakiak moldatu egin du Altzako lurraldea bere beharretara, baina horrek ez du eragotzi, ez baserri giroan ezta kaletarrean ere, naturarekiko harreman estua edukitzeko, urarekin, landareekin, hegaztiekin… Harreman estu horrek arrasto sakonak utzi ditu altzatarren biografian eta bere isla ere utzi du idazle zein ikerlarien lanetan, “Altza, Hautsa Kenduz”-en ikus daitekeen bezala.
Altzako Historia Mintegiak, bere aldetik, gai honen ikuspegi orokor bat edukitzeko beharra ikusi du eta, horregatik, injineru agronomoa eta Haritzalde ekologi taldearen partaidea den Marko Sierra-rengana jo du Altzako lurraldean dauzkagun habitatak deskribatu eta kokatzeko. Azterketa honek “Aniztasun biologikoa Altzan” izenburua izango du eta aurki amaituta egongo da. AHMk azterketari ahal den hedapen handiena ematen saiatuko da, altzatarrek daukagun natur ondarearen ezagutza eta gozamena handitzearren.
Kaskabeltzaren kantua Martillunen.
Natur Zientziekin lotutako artikuluak “Altza, Hautsa Kenduz”-en:
Elena Arrieta Yarza (2024, Azaroak 20) «Además de una lectura agradable que nos acerca a la figura del Dr. Casares, puntualiza los datos ...»
MARISA AMESTOY (2024, Azaroak 8) «NO ME ACLARAS NADA NI TE POSICIONAS SOBRE NUESTRO EDIFICIO, SIGO DICIENDO LO MISMO. LAS ASOCIACIONES ESTÁIS EN EL NO ...»
Elena Arrieta Yarza (2024, Azaroak 3) «Escribo desde Herrera y aunque es verdad que cuando nos ponemos a hablar de Auditz Akular, nos puede desde hace ...»
MARISA AMESTOY (2024, Azaroak 2) «AQUÍ SE HABLA DE AUDITZ AKULAR YNUNCA SE MENCIONA EL PROBLEMA DE ROTETA AZPIKOA Y LA DEJADEZ DEL AYUNTAMIENTO DE ...»
Olaia H (2024, Urriak 25) «Belardiak beharrezkoak dira. Gainera zaindu behar dira eta zuhaitz gehiago landatu behar dira eta ez dorre gehiago. Udalak Altza ez ...»
Ganbara nos permite efectuar un recorrido por los diseños industriales de los objetos, ver su evolución, compararlos con los de hoy. También los cambios en la forma de vida, en los estudios, en los juegos. Apreciar los inventos que se han filtrado en nuestro día a día. (gehiago…) » 
