«aiuntados en el campo
de Estibaus segun que lo havemos de uso de costumbre de nos juntar...» (Altza, 1390)

Filipe Domínguez Avilés

A “Semana Santa” como non, tamén contaba coas súas procesións. A quinta e a sesta-feiras e o domingo de resurreuzón. Voume pousar un pouco mais amodiño no Xoves e Venres Santo, xa que logo, non teño espallado nada do que vira recollendo en ningures.

XOVES SANTO

Tendo en conta cas misas fascíanse pol-a mañán, cando daba rematada a última espúñase o Santísimo, e os membros do apóstolado da orazón turnabanse para que nunca quedara soio. Xa á tarde a funzón compoñíase de maitines, sermón e a procisón. Esta abriaa a cruz cos seus dous ciriais, portados por acólitos ( monaguillos) con sotaina roxa e roquete branco. De seguido as imaxes mais ou menos deste xeito: Xesús Nazareno, orazón no horto, San Xoán Evanxelista, a Madalena e a Doorosa. Agás esta última que era a do altar o resto estaban arrombadas no coro. Logo viña o sacerdote con capa pluvial morada e o povo.   (gehiago…)  »  

Filipe Domínguez Avilés

Achego e este medio unha das manifestacións culturais/relixiosas que despois do Concilio foran esvecendo. Refírome ás procesións. Que inda que nos últimos anos inda colleron algo de pulo, non son nin de lonxe a sombra do que foran. De feito nunha sociedade xa descristianizada, coma a de hoxe, pode chamar moito a atenzón a fervenza que atinguía a vida dunhas parroquias que non acadan a pegada doutras épocas. E por iso que mudou tanto a nosa sociedade, que o que hai cincoenta anos era adoitado e formaba parte dunha grande parte da povoazón, estea a perder as últimas testimuñas vivas daquela etapa.   (gehiago…)  »  

Berriro hauteskunde kanpainan gaude. Azken 40 urteetan, 78ko Erregimeneko hauteskunde prozesuetan, hauteskunde kanpainetan aldaketak oso esanguratsuak izan dira.

Lehen kanpainetan, kartelak eta pankartak espazio publiko guztietan zeuden, mitinek jende asko erakartzen zuten, eta hautagaiak zeuden kaleetan eta herritarrekin harremanetan. Gaur egun, kanpainak birtualak dira, kaletik urrun, ia kartelik gabe, mitinik gabe eta hautagaiekin beren diskurtsoak telebistaren eta sare sozialen bidez zuzentzen.

Aldaketa hori erakusteko, Altzako Tokiko Bildumarako berreskuratu dugu duela 30 urteko Herri Batasunaren mitin baten bideoa, 1989ko Europako Parlamenturako hauteskunde kanpainan. Larratxoko Josu Artetxe plazan egin zen mitina, 1989ko ekainaren 4an. Jon Idigoras diputatuak eta Begoña Garmendia zinegotzi donostiarrak parte hartu zuten, Lurdes Zapirain altzatarrak aurkeztuta.

Irudiaren gainean klik egin bideoa ikusteko

Udako egun argitsu hauek hara eta hona ibiltzeko gonbidapena dira, eta baita bidaia-liburuak irakurtzeko ere, Emilia Menassade-k idatzitako “A travers le Guipuzcoa: Impressions” (Bordele-Paris, 1897) bezalako liburu bat, adibidez. Belle Époque garaiko frantziar udatiarrei begira idatzitako gida turistiko moduko honetan, besteak beste, Altzari eskainitako kapitulu bat ere aurkituko dugu.

Emilia Aline Menassade eta Baluze (Paris, 1850/10/1 - Madrid,?) frantziar jatorriko margolaria izan zen. Gazte zenean, familiarekin Donostiara aldatu zen bizitzera, izan ere aitak, Frantziako armadako ofizial ohia izanik eta 1870ean Bigarren Inperioaren erorketaren ondorioz, Frantziatik alde egitea erabaki baitzuen. Azken guda karlista hasi zenean familia Donostiatik Madrilera aldatu zen. Emiliak eta bere ahizpa Anak irakaskuntzan jardungo dute, marrazketa eta pintura arloan lehenak, eta frantsesa erakusten bigarrena.   (gehiago…)  »  

Familiaren etxeko izena eta haurtzaroko oroitzapenak nortasun pertsonalaren parte dira eta, aldi berean, partekatuak dira. Marian Salazar Kerejeta Gomistegiko aldaparen ondoan zegoen Urarte etxekoa da; bere familia etxe horretan bizi zen 1949. urtean jaio zenean. Bere oroitzapenak kontatu dizkigu eta etxeko krokisa eta etxebizitzak marraztu dizkigu. Bere historia pertsonalaren eta familiarraren zati da, baita etxeko eta auzoko bizilagunen komunitatearena ere.

  (gehiago…)  »  

Zeruko Argia, 1972-06-11

Lerrotxo hauk irakurtzeko zoria duzun herreratar hori, har zazu gure agurrik zintzo ta beroena. Zuri begira gaituzu; zuri eta gurea den hauzoari begira, hemengo zenbait zure begien aurrean jarri nahirik. (Ahal direnak, jakina; besteak hobe ezkutuan gordetzea). Nolako hauzoan bizi geran, zer dioten hemengo elkarteek, Batasuna elkartea, gazteak… guzti horien berri jakingo duzu, azkeneraino irakurtzeko hainbat indar baldin baduzu behintzat. Hasteko, beraz, agur herreratar denoi: hemen bizi zeratenoi eta urrutira bizitzera ihes egin duzutenoi. Eta herreratar ez den inork lerro kaskar hauk irakurtzeko nahiko astirik hartuko balu, bedi hura ere ongi etorria gure artera. Zabala da gure plaza!   (gehiago…)  »  

Altzako Osasun Zentroa 1984az geroztik betetzen duen orubean, aurrez, Granja Sarasola izeneko eraikin berezi samarra zegoen. Lekuak eraldatu eta azkar aldatzen dira, erabat desagertu arte askotan, baina leku horietan gertatzen diren bizipen asko eta asko grabatuta geratzen dira oroimenean. Justo Garatek bere haurtzaroa eta gaztaroa etxe horretan bizi izan zituen, eta Granja Sarasolarenn oroitzapenak paper batean islatu ditu eta gurekin partekatu du. Bertan ikus ditzakegu, etxeko marrazkiarekin batera, kokapenaren deskribapena, eraikinean bizi ziren familien abizenak, okupatzen zuten etxebizitza eta familia bakoitzeko kideen kopurua.   (gehiago…)  »  

Antxon Alfaro

Atletismo alorrean Herrera Kirol Elkartea izan da zalantzarik gabe erreferenterik nagusiena Herreran, baina ez da bakarra izan.

Isidro Pouzas Iraola “Pausas”-ek kontatu diguenez, 1960. urte inguruan, Herrerako parrokiaren “Los Luises” taldeko gazte batzuek (Isidro Pouzas, Jose Luis Salaberria, Jose Luis Zaspe,…), Don Marcos apaizaren laguntzaz, Club Atlético Herrera kirol elkartea martxan jarri zuten.

Garai hartan, Herreran, futbola eta pilota ziren gazteak gehien erakartzen zituzten kirolak. Hala ere, Isidro, Maria Kristina Koloniako etxeetan jaio eta bizi bazen ere, Club Atlético Rentería kirol elkartearen bitartez hurbildu zen atletismora, bertan hasi baitzen krosetan eta pistako probetan korri egiten.   (gehiago…)  »  

Txistulariekin Martillungo aldapatik gora (Kutxateka, 1917)

Txistulari, Mayo-Junio 1928

No recuerdo el año. Tendría entonces el que esto escribe cinco, seis o siete (¿1880?). Era en esa época en que las impresiones originales se graban, penetrando sus líneas hasta lo más íntimo del alma, para quedar allá en surcos que nunca se cubren e iluminados para siempre. El hecho que con esas palabras quiero recordar no podía ser más ingenuo. Por ello, sin duda, quedó su memoria en el fondo del espíritu infantil, con fragancia, con vitalidad inextinguibles.

Era el día en que Alza, pequeño municipio que linda con Donostia, celebraba su fiesta. Día de luz, colocado en lo mejor del año, cuando no se ha extinguido aún el aroma de los herbales en flor recién segados, ni el rumor grato de los cánticos campesinos de la noche de San Juan, iluminada por las fogatas tradicionales. Era el día de San Marcial, 30 de Junio, en que Alza celebra la solemnidad de su celestial patrono, con algarada, con estrépito incomparable. No he olvidado todavía el pánico con que veía llegar el instante solemne de la consagración de la misa parroquial en el pequeño templo de la villa, radiante de luz, abarrotado de gente, que parecía venirse abajo ante los formidables estampidos de la pólvora de máquinas detonantes colocadas en las puertas del santuario para mayor recogimiento, sin duda, de los fieles.   (gehiago…)  »  

80. hamarkadan, heroinaren trafikoak eta kontsumoak kalte izugarriak eragin zituzten gazte eta familia askoren baitan, eta, halaber, auzoetako elkarbizitzan. Kasu askotan, lapurretak ziren droga kontsumitzeko behar zen dirua eskuratzeko modu nagusia. Soilik banku lapurretan, adibidez, Espainian 1984. urtean eman zen inoizko kopururik altuena, 6.234 lapurreta, batez beste 17 egunean; 2016. urtean, konparatzearren, 118 izan ziren. Urte hartako martxoaren 29an, lapurreta horietako bat Herrerako Aurrezki Kutxa Probintzialaren sukurtsalean gertatu zen, tragikoki  bukatu zuena gainera. Biharamunean, El País egunkariak José Luis Barbería kazetariak idatzitako kronika zehatza argitaratu zuen non, kronikarekin batera, besteak beste, lapur gazteak, dosi baten beharraz jota, inguratuta zeukaten poliziekin izan zuen elkarrizketa transkribatzen duen. Kronikaren izenburuak honela zioen: “Un heroinómano de 22 años se suicida en San Sebastián tras retener a 10 rehenes en un banco durante dos dramáticas horas“; eta hauxe dira lehen lerroak: “Un joven heroinómano, Fausto Galende Villanueva, de 22 años, se suicidó ayer de un disparo en la tráquea después de herir a dos policías nacionales y mantener atemorizados durante dos horas a diez clientes y empleados de la sucursal de la Caja de Ahorros Provincial de Guipúzcoa en el barrio donostiarra de Herrera. Galende había intentado atracar la sucursal bancaria, armado con una escopeta recortada, en compañía de un muchacho de 17 años, Albino Lauzón Vázquez, que se encuentra detenido.”

Sarrera honekin batera doan bideoan, La Sexta telebista katean pasa den urtarrilaren 25ean emititua, sukurtsalaren kanpoaldean zegoen tentsioaren irudiak ikus daitezke.