
Euskal Giroa Elkartea
Duela sei hamarkada baino gehiago, Eduardo, Antxon Seguésen eskutik, Herreratik agertu zen. Antxonek harreman bat hasia zuen Maixus Intxaustirekin eta Eduardok horrela ezagutu zuen Maribel Muguruza. Bi emakumeak lagunak eta Herrerakoak ziren. Sarrerako ate polit horretatik, Eduardo etorri eta geratu egin zen. Bi bikoteak Sarriegi etxeko bizilagunak izan dira beti.
Eduardok, eta horrekin lau pertsona horiei buruz hitz egin nahi dugu, familia berria hasi zuten unetik, batere erraza ez zen garai batean (60ko hamarkada, 1900), oso zigortua izan zen eta oraindik ere hala izaten jarraitzen zuen bizitza sozial bat berreraikitzen lagundu zuten. (gehiago…) »
Iruzkinik ez »
Aurreko urteetan bezala, Javi Castrok txango bat prestatu digu, oraingoan Eugira (Esteribar). Azaroaren 22an izango da, larunbatean. Behean daukazue plana zein den. Abiapuntua Eugiko Quinto Real jatetxearen parkinean izango da, 10:30tan, baina Altzatik joango garenak 9:00etan Casaresen geratuko gara. Aurretik izena eman behar da, urriaren 20a baino lehen, telefonoz (649496607) edo posta elektronikoz (ahm@altza.net), eta autoa badaukazun edo ez esanez, joan-etorria antolatu ahal izateko. Joan-etorriak auto partikularretan egingo ditugu. Gastuak parte-hartzaileen artean partekatuko ditugu.

Javi Castro
He preparado una excursión por la zona de ERROTARRI y ARBALLETA en el pueblo de Eugi, valle de Esteribar, con la idea de visitar 3 ó 4 canteras moleras y algunos monumentos megalíticos cercanos. También se pretende visitar las ruinas de la antigua Real fábrica de armas de Eugi. La ruta andando por el bosque hayedo es de unos 10 km y con un desnivel de unos 460 metros.
Fecha prevista: sábado 22 de noviembre de 2025
Hora de inicio del recorrido: 9:00 h, en el lugar habitual de Altza. Segundo punto de encuentro: a las 10:30 h en el parking del restaurante Quinto Real (Eugi, Esteribar). (gehiago…) »
Iruzkinik ez »

Igande goizean, Tomasenen giro polit batean 40 lagun bildu ginen Nexgraff artistak Harri Berri haur eskolaren sarreran margotu duen horma-irudiaren aurkezpenean. Hasieran Bizarrain euskara elkarteko Butxek hitza hartu zuen ekimenaren nondik norakoa azaltzeko. Segidan, Nextorrek atzean dagoen sorkuntza-prozesua nolakoa izan zen eta nola gauzatu zen partekatu zuen: hasierako zirriborroetatik hasita, kolore-aukeretatik, Altzaren historiaren sei aro nagusiak nola islatu zituen azalduz. Gauzatze lanean Aitor eta Santiren laguntza izan du, aurkezpenean bertan egon zirenak. Bere azalpenak argitasun berezia eman zion lana ulertzeko, eta han bildutakook artista baten sortze-prozesuaren lekuko izateko aukera izan genuen. (gehiago…) »
Iruzkin 1 »

Gure eguneroko espazio batean 80 metroko koloretako historia bisual berri bat agertu da. Gure iraganaz hitz egiten du eta Harri Berri haur hezkuntzako eskolaren ondoan dago, Altzako pasealekuan, orain “Altzako Historiaren Pasealeku” bihurtuta. Nexgraff kale artistak pintzelarekin margotutako kronologia hau horma bateko dekorazio hutsa baino gehiago da; gure erroen, gure nortasunaren eta gure bidaia kolektiboaren isla ere bada. (gehiago…) »
Iruzkinik ez »
Irailaren 10etik aurrera, 60ko hamarkadako etxeko erabilpen eta industria jatorriko objektuz osatutako Ganbara Bildumaren erakusketa bisitatu ahal izango da Garberan.
Ganbara Bilduma Altzako Historia Mintegiak 2002. urtetik aurrera landutako proiektua izan zen eta 2022. urtean Aranzadi Zientzia Elkartearen esku utzi zuen.
Ganbarako objektu horiek gaur egun Aranzadik ongi baino hobeto zaintzen ditu. 2023an “Ganbara Bilduma” liburua argitaratu zuen bere Aranzadi Etnografia Bilduma sailean (liburua deskargatzeko hemen), eta orain erakusketa interesgarri hau atondu du Garberan. (gehiago…) »
Iruzkinik ez »

"Baserria" erakusketa
Miravalles baserria Altzagaina inguruan kokatua zegoen. Auditz-Akular-eko udal planen eraginpean zuzenean egonda, 2017an bota zuten behera. Ordutik, fatxadan zeukan armarria non zegoen jakin gabe geratu ginen eta orain Donostiako Alde Zaharreko Santa Teresa komentuan, Euskadiko Arkitektura Institutuak antolatutako “Baserria. Egurra, harria, mitoa, orain” dagoen erakusketan berriro agertu da.
Armarria baserriaren fatxada nagusian txertatua zegoen, baina tailatua dagoen harriaren giltzarri-forma dela eta, seguru aski etxerako sarrera-atearen arkuaren zatia zen. Bere tipologiagatik, XVI. mendean data daiteke. (gehiago…) »
2 iruzkin »

Herripe auzo elkartea
Itsas Amaren egunean, uztailaren 16an, azken agurra eman genion Eulaliri Herreran. 101 urte zituela hil zen eta harekin batera gure Herrera auzoa Altzaren testuinguruan garatu zen bezala bizi izan zen pertsona bat joan zaigu.
Azken arte mantendu zuen beti bereizgarri izan zion buru argia. Damua daukagu bere hitzak jasotzeko behar adinako denborarik izan ez izanaren, eta betirako damutuko gara, bere esperientzien, bere behaketen informazio eta azterketa preziosoak eraman dituelako bere gain. Denetaz hitz egiten den tertulioetan galdetzen genionean, irribarretsu jartzen zen eta diskretuki erantzuten zuen. (gehiago…) »
Iruzkin 1 »
Joan den maiatzaren 26an Ekialdeko Barrutiko Batzarra bildu zen eta, besteak beste, Historia eta Memoria lantaldeak aurkeztutako Altzako udaletxeari beste erabilera bat emateko erabaki-proposamena onartu zen.
Hona hemen onartutako proposamenaren testua:
Altzako udaletxearen eraikina hutsa eta erabilerarik gabe dago duela urtebete baino lehenagotik. Iaz ALTZAKO HISTORIA MINTEGIAk eraikinaren erabilera finkatze aldera parte hartze prozesu bat burutzeko ideaia plazaratu zuen. Ideia hori bertan behera geratu zen Udal gobernuaren ezezkoa medio. Irisgarritasun arazoak medio, eraikinaren erabilera oso mugatua dagoela izan zen argudioa.
Urtebete baino gehiago igaro da, eta oraindik ez dago eraikinari erabilera emateko planteamendurik Udal gobernuaren aldetik. (gehiago…) »
Iruzkinik ez »

Herrera, "el dique del rey" (1-i)
Iñigo Landa, Juan Carlos Echeveste
Europako XVI. mendea itsasoz haraindiko nabigazioaren eta kolonizazioen garaia da. Felipe II.a erregeak (1557-1598), pirateriaren aurka eta Europako beste potentziekin ozeanoak kontrolatzeko zeukan lehian, ontzigintza plan handi bati heldu zion eta itsasontzien kaskoetarako egokiena zen haritz-basoak landatzeko politika sustatu zuen [1]. Haren aginduek eta bestelako xedapenek Kantauri kostaldeko herri eta portuetan eragin zuzena eduki zuten, baita Altzan ere. Izan ere, Altza, Pasaiako badian kokatuta eta ontziolak gertu edukita [2], baldintza ezin hobeak zituen ontziolak haritz-egurrez hornitzeko.
Alabaina, errege xedapenek Batzar Nagusiei eta kontzejuei aginduak aplikatzera behartzen bazieten ere, haien ezadostasunarekin topo egin zuten. 1564ko Batzarrean honela erantzun zioten erregearen aginduari: “en esta Provinçia no conviene al servicio de Su Magestad que se tenga la orden en el plantar de robles, la orden que se da por la dicha provisión, ni se podría cunplir ni executar” [3]. Hauek ziren erabili zituzten oinarrizko argudioak: Probintzia txikia da eta lur gutxi dago, eta gipuzkoarrak asko dira, burniolaz, nekazaritzaz, abelazkuntzaz eta itsas-merkataritzaz bizi direnak: “tiene mucha población e está fundada sobre herrerías e labranca e crianca e tratto de mar“. Beraz, Gipuzkoako txara mendiak eta kontzeju-lurrak jarduera horietarako erabiltzen dira eta ez dago lekurik ontzigintzarako haritzak landatzeko. (gehiago…) »
Iruzkinik ez »

(1. irudia)
Iñigo Landa, Juan Carlos Echeveste
***Oharra: artikulu osoa irakurri hemen***
Lur-neurtzaileak eta kontzeju-lurren mugarritzea: “çien mojones grandes e vistosos“
Lur-neurtzaileen eginkizuna jabetza publikoko lursailak identifikatzea eta mugarritzea zen, kontzeju-lurrak eta baita bideak[1] ere. 1572ko abuztuaren 19an, Donostiako kontzejuak Altzan partikularrek usurpatutako kontzeju-lurretan mugarriak jartzeak sortutako gastuen ordainketa onartu zuen. Denera, ehun mugarri “handi eta ikusgarri” jarri zituzten usurpatutako 40.000 oin sagarrondoko kontzeju-lur eremu bat mugarritzeko.[2] Zehatz-mehatz ez dakigu “oin sagarrando” azalera neurri horren balioa, baina berez oso grafikoa da, sagarrondo batek hazitzeko behar duen lekua, alegia, eta kopurua ikusita, argi dago lur eremu hori oso handia dela.
Hiru hilabete eta erdi beranduago, abenduaren 2an, kontzejuak Altzako lurretan egindako beste mugarritze lan bat ordaindu zuen: “que hauia gastado en jornales de los dichos agremisores y car(r)eto de piedras y despenssa de los trauajadores diez y ocho reales y juro la dicha costta y pedio librança sus mercedes mandaron librar“. Denera 27 mugarri jarri zituzten.[3]
(gehiago…) »
Iruzkin 1 »